Gjirokastra Letters "Pegasi"INOVATION IN ALBANIAN LITERATURE

Pas viteve ’90 të shekullit të kaluar , kur ndodhën transformimet rrënjësore, është bërë një hop galopant në letërsi. Në këta 17 vjet krijimi, krijuesit shqiptarë e ndjenë veten të lirë në këtë brishtësi demokratike, që nga disa herë ruan trashëgiminë e goditjes me metoda të kamufluara. Por u ndje bumi shpërthyes i shprehjes, i ndjenjës, i lirisë të të shkruarit.
Letërsia shqipe dhe Krijuesit morën pamje tjetër dhe, paçka nga vështirësitë ekonomike, shpërthyen shpirtin e tyre të prangosur, hodhën në letër mendimet e tyre me një fantazi dhe përkushtim të çuditshëm me larmitet temash, me stile dhe metoda dikur të ndaluara. Pra një letërsi tipike, rikthim tek vetvetja, një letërsi pa ndikime, pa orientime, pa ndihmesë dhe kushtëzim ideologjik, pa kontroll e censurë dinamike, shndërrim në një letërsi, që rrjedh natyrshëm dhe që pëlqehet. Kjo është Letërsia e vërtetë e Shqipërisë dinamike dhe e krijuesve të saj të talentuar.Pra një letërsi me të dy bronket e saj, një frymëmarrje e gjerë, një letërsi me gjetje të reja, një rikthim te figuracioni dhe te liria e krijimit dhe përkthimit, te lulëzimi i krijimit të lëvizjeve të mëdha siç është ajo jona e Lidhjes së Krijuesve “PEGASI” të Shqipërisë që unë përfaqësoj në këtë Simpozium Ndërkombëtar. Por në këtë kuadër nuk dua të mos përmend edhe letërsinë paradoksale, eksperimentale, ilustruese, e cila ilustrohet nga artistë të mëdhenj të pikturës dhe sculptures, të cilët kurrë s’i kanë munguar Shqipërisë. Mund të rreshtoj disa emra të mëdhenj si: Odise Paskali (skulptor), Abdurrahman Buza, Guri Madhi, Avdulla Cangopnji, Zef Shoshi, Foto Stamo (piktor) apo të mëvonshmit, që jetojnë edhe sot si Stavri Çati piktor, tekstilist, Stefan Papamihali (skulptor), Bashkim Ahmeti (piktor), Ksenofon Kostaqi, piktor, apo Mantho Bozhori, Jani Guxo, Koço Beruka e të tjerë piktorë, që kanë dhënë kontribut edhe në Letërsinë shqipe, duke dhënë kontribut të madh në këtë lëvizje të madhe tashmë ku konturi është krijuar tërësisht, por përsoset.