Epigrame dhe fabula nga fabulisti Iliaz Bobaj

PARAFUSHATË ZGJEDHORE

---------------------------------------------

Dhelpra dilte derë më derë,

mblidhte gomerë.

I ushqente me bar e tagji,

i strehonte në stallë për bukuri.

Kafshët e tjera vranë mendjen gjatë:

-Ku do të dalë dinakja bishtgjatë...?

Një ketër truppakët,

i shkoi pranë:

-Si shpiegohet ky kujdes i paparë ?

Kjo bie ndesh me tëndin karakter...!

-Eh,o ketër,s'more vesh një herë !

Veshgjatët,

nuk i mbaj kot si ujët e pakët

dhe i përkujdes me ç'më vjen për dore.

Pas dy muajsh vjen fushata zgjedhore,

s'kupton as kaq,o lumë e përrua,

Do jenë ata që do pëllasin për mua.

ATË E BIR

----------------

-Baba,nga e tërheqin njeriun ?

--Nga dora,bir,pse si është puna ?

-Unë kam dëgjuar mamin që thotë:

''Burrin tim e tërheqin nga hunda''.

PLEHHEDHËSI

-----------------------

Aty mes arash,në anë të pyllit,

një fshatar plehronte arën e fqinjit.

Një tjetër e pa:

-Nga të tillë na ruaj,

lë arën e vet,

plehron arën e huaj ?!

Plehhedhësi i doli përballë ironisë:

-Plehroj arën e kryetartit të partisë.

Hëm,të kuptova sapo gojën hape,

duket që s'ke përvojë partiake...

Duhet ta dish,nga këto plehrime,

do dalë edhe plehu për arën time...

FERRAMBJELLËSI

-----------------------------

Tani çudia kish ardhur tek dera:

në arën e fqinjit,

dikush mbillte ferra !

Një udhëtar e pa,ndaloi,shqeu sytë:

-Epo kjo është çudi mbi çuditë ?!

Ngrehuni,o duar,e bjerini kokës,

lë arën e tij,

ferron arën e botës ?!

-Më kot i fut thumba ironisë,

unë bëj thjesht detyrën e partisë.

Këtë arë-kufi me arën tonë,

kryetari i opozitës e ka për pronë.

Mesa duket,partisë sonë,

s'ia ditke taktikën:

ne nuk ndreqim veten,

shkatërrojmë opozitën.

ÇATIA DHE ÇADRA

------------------------------

''Burri-çati e shtëpisë'',

kësaj,grua,s'ke ç'i thua !

-Hera-herës,-tha e shoqja,-

është edhe çadra e gruas.

KËSHILLTARJA

------------------------

Dhelpra e pranoi detyrën,

të bëhej këshilltare e luanit mbret

dhe i përveshi krahët punës.

-Kjo,i tha ketri,-s'më duket e udhës.

Mesa gjykoj këtej,majë pemëve,

mendjen tënde e bën të varur,

nga mendja e të tjerëve.

-Përkundrazi,-tha dhelpra,

me një buzëqeshje intime,-

do veprojë edhe mbreti,

me mendjen time.

INTERVISTË ME NJË PUSHTETAR

----------------------------------------------------

-Më thoni,sa kohë do t'ju mbajmë mbi krye,

ju pushtetarëve,që s'kini të ngopur ?

-Ne do të jemi këtu në majë,

sa kohë t'i hajë gënjeshtrat ky popull.

FILMIMET

---------------

Majmunit i nxorrën filmimet,

drejt e nga aparati.

-Këtu,-i thanë,-na jep shpiegime,

se s'mban më ujë pilafi !

Tek ky filmim,për shef luanin,

fjala të rrjedh si mjaltë.

Tjetri filmim,prapë për luanin,

nga goja vjell farmak.

Leri përdredhjet e mashtrimet

dhe dili për zot fjalës !

-...Lëvdatat...ia bëj para syve,

të tjerat...prapa krahësh.

DHELPRA KËSHILLON DRERIN

------------------------------------------------

Dhelpra i jipte këshilla drerit,

të sapoemëruar në detyrë pushteti.

-Në punë bëj ç'të duash,-s'bën zarar,

për punën s'pyet kush,

e ndreqi,s'e ndreqi.

As aftësinë s'e vë kush në kandar.

Veç vur vath në vesh një këshillë:

në do ta mbash detyrën e pushtetit,

mos i dil kundër kryetarit të partisë !

Lere mënjanë krenarinë,që kanë drerët,

sillu urtë e butë,

ul kokën si të tjerët !

MONEDHA

------------------

Mes lekëve si fletë byreku,

i zoti kish një monedhë leku.

Një ditë,si bëri dashuri,

ia dha të dashurës së tij.

Ajo drejt në shtëpi e shpuri.

E la ajo,e mori burri.

Të njëjtën gjë edhe ai,

ia dha të dashurës së tij.

Monedha rri e flet me vete:

-Në këtë botë,lere se ç'vete...!

TË MENÇUR DHE TË MARRË

---------------------------------------------

Pyetën të marrin:-Pse s'bëtë parti më vete ?

-E, ç'vlen,-u tha,-të drejtojë budallai budallanë,

kur na mirëpresin në partitë e të mënçurve

dhe na hapin rrugën t'u bëjmë komandë ?

MISIONI I ZAGARËVE

---------------------------------

Ia nisën zagarët e rrugës,

njëherësh ham e ham

dhe iknin vrap,ktheheshin zhurmshëm,

me lehje poshtë e lart.

-Mos u kanoset ujku dhenve,

a njerëzve ndonjë kob ?

Dhe nderej pyetja si mjegull,

shpiegim nuk gjente dot.

Po një zagar,në pikë të vrapit,

me lehje dha shpiegim:

-Po përgatisim situatën,

vjen shefi i partisë.

REKLAMA DHE MALLI

----------------------------------

Thërriste hauri:

-Jam plot e përplot !

(vetvetes i bënte reklamë).

Të joshur nga ç'dëgjuan prej tij,

njerzit shkuan e panë,

atë që s'dukej nga jashtë.

* * *

...Hauri,që thërriste me të madhe,

brenda kishte ca kashtë...

HAPJA E UDHËS

---------------------------

Ndodhi ajo që s'e priste njeri:

dhelpra me qenin bëri dashuri.

E pa dhelpraku,zemra i therri:

-Ah,dhelpër,dhelpër,ke shkelur nderin !

Ia ktheu dhelpra:-Thjesht hapa udhën,

të shkoj nesër në darkë të ha pulën.

ALEANCA

----------------

Lepujt formuan partinë e lepujve

dhe shpallën programin:

''Të mbrohemi nga gjahtarët ''.

* * *

Në zgjedhje,

bënë aleancë me zagarët.

NË ANË TË LUMIT

----------------------------

I mënçuri mendohej në anë të lumit:

-Do vë këmbën,

në majë të gurit,

pastaj tek tjetri,tek tjetri më tej

dhe...hop matanë ujit !

Po prapë mëdyshej:

-Po sikur të shkas?

Dhe mendjen e vriste prapë e prapë...

I marri erdhi,

në pikë të vrrullit,

një këmbë në gur,

një këmbë në ujë,

u gjend matanë lumit.

Iu kthye të mënçurit:

-Rri aty ku je,

mjerë ti i mjeri,

për mendjen që ke !

Tjetri ca fjalë,

përtypi tek dhëmbët:

-Unë dua të hidhem,

pa lagur këmbët...

LEHJA

----------

Sapo mbrëmja lëshonte terrin,

një qen lehte,sa të fuste tmerrin.

Kalimtarët me fjalë shprehnin simpatinë:

-Ah,ç'kafshë besnike,ruan shtëpinë !

I dëgjonte qeni,me vete nënqeshte:

-S' kuptojnë që leh,se trembem për vete...

DASHURIA DHE TRADHËTIA

-------------------------------------------

Në shenjë e vunë tradhëtinë:

-E pabesë,e djallëzuar !

Ti shkatërron dashurinë,

me etje të patreguar.

E ndjek ethshëm hap pas hapi,

si gjahtari prenë e vet,

në shteg,sa ta bie fati,

me dredhi e pret në besë.

-E ç'duhen kaq përcaktime,-

tha urtë e butë tradhëtia.

-Unë luftoj për veten time,

marr ç'lë mangut dashuria.

BISEDË FËMIJËSH

-----------------------------

Fëmija i parë:

-Kur nuk është babi në shtëpi,

tek neve vjen teta Sofi.

Sa më bezdis kur e dëgjoj,

nuk lë njeri pa zënë në gojë...!

Fëmija i dytë:

-Kur nuk është babi në shtëpi,

tek neve vjen xhaxhi Avdi.

Po nuk bën kurrë as fjalë,as zhurmë,

me mamin shkon,bie në gjumë.

SAADIU DHE I PASURI

-----------------------------------

Saadiu,i madhi Saadi,

poeti i artë i Persisë,

sa lart ishte në dituri,

aq zhytur qe mes varfërisë.

Një ditë prej ditësh e pa ngushtë,

ai,poeti mendjelartë,

më i pasuri në dituri,

në xhep nuk kish asnjë qindarkë.

Ndaj mori rrugën i menduar,

prej varfërisë kërrusur,mpakur

dhe halli vet këmbët ia shpuri,

të kërkojë borxh tek një i pasur.

I pasuri,si e dëgjoi,

Saadinë e urtë mati me sy:

-Një pyetje në trurin tim,

më rri e varur si çudi:

Si ndodh kështu,asnjë i pasur,

nuk troket kurrë tek një i ditur,

i dituri tek një i pasur,

troket në derë,fort i uritur ?

Tani qe radha e Saadiut,

ta matëte tjetrin me sy:

dhe iu përgjigj poeti i madh,

me fjalë që rridhnin mënçuri:

-I dituri,se është i ditur,

di t'ia çmojë vlerën pasurisë.

I pasuri ka tjetër botë,

nuk ia çmon vlerën diturisë.

SHQIPTARI I ISHUJVE FIXHI

-------------------------------------------

SHQIPTARI I ISHUJVE FIXHI

-------------------------------------------

Tregim satiro-humoristik nga :ILIAZ BOBAJ

-Siç e dini,revista jonë letrare-artistike ''Era e mëmëdheut'',shpall çdo vit çmimet e saj vjetore,për krijimtarinë më të mirë këtu në emigracion,-ia nisi kryetari i komisionit të ndarjes së çmimeve, pasi u hodhi një vështrim të ftohtë Halimit dhe Andonit,që i kishin përqëndruar sytë mbi të.

Dhe vijoi:-Ky vit,që sapo uli siparin,ishte tërë befasime artistike.Njeri më i bukur se tjetri. Revista jonë,e cila mban peshën kryesore të botimit të prurjeve letrare,ka nderin dhe përgjegjësinë para letërsisë shqipe e pse jo edhe asaj botërore,të shpallë fituesit e saj.Ky nder dhe kjo përgjegjësi, i takon revistës sonë. Domethënë neve.Mua,të parit e...natyrisht edhe juve. Mendimi im është ta nisim nga fundi,për të dalë në majë.Si në një piramidë.Desha të them, nga çmimet e ulëta,për të mbërritur tek ''Pena e artë''.E di që mendimi juaj dhe imi përputhenplotësisht.Si gjithmonë.Jini ju ata,që nuk ma kini bërë kurrë fjalën dy.Prandaj mendoj se do të ishte më e udhës t'ju lexoj listën e fituesve,ashtu siç i kam parashikuar unë.Nuk besoj të kini ndonjë kundërshtim.Por edhe po të kini ndonjë mendim,natyrisht do ta diskutojmë me tolerancë e mirëkuptim të plotë.

Demokracia ka qenë dhe mbetet brumi i punës së komisionit tonë.''Çmimin inkurajues'' mendoj t'ia japim Adrianit,atij studentit që kemi në Selanik.Kështu edhe atij i bëjmë pakëz qejfin, por edhe e mbajmë të lidhur pas qerres së revistës sonë.Halimi dhe Andoni panë njeri-tjetrin në sy, me një pamje të papërcaktuar,që më së shumti shprehte habi.

-E kuptoj mendimin tuaj miratues,-tha kryetari,duke tundur kokën.Dhe shtoi:-Adriani mbetet fitues i ''Çmimit inkurajues''.

Le të hidhemi tek ''Çmimi i tretë''.Këtë çmim mendoj ta marrë Ordeta.Është ajo vajza e re e brishtë si zanë,që i afrohet hera-herës revistës sonë.Poezia e saj është e lehtë si flladi,e bukur si ylberi.

Gjatë këtij viti ka botuar plot dy herë në revistën tonë.

-Unë nuk e njoh,-tha Halimi,me një zë të mekur,i cili nuk u kuptua nëse e lëshoi vet apo i doli padashur.

-As unë,-ngriti supet Andoni.

-Si nuk e njihni ! -u nxeh në çast kryetari i komisionit,duke e ngritur zërin në kreshendo.-Nuk e kuptoj, kë njihni ju,kur nuk njihni bashkëpuntorët e revistës sonë? Zaçen e Braçes njihni? Është ajo,të cilën dallga e mërgimit e hodhi në Zelandën e Re.Mos thoni që nuk e njihni,por që nuk doni ta njihni !

Thoni edhe atë,që nënvleftësoni brezat e rinj,të ardhmen e letërsisë ! Femrat krijuese,po ashtu !

Thoni edhe tjetrën,që nuk i njihni vlerat e vërteta të letërsisë së re moderne,që po troket në panteonin e letërsisë sonë ! Mendimi im është i prerë:Ordeta meriton ''Çmimin e tretë'' dhe pikë ! Kush është dakort?

Ishte në të mirë të punës së komisionit,që,pas fjalës së kryetarit,të dy antarët arritën të kuptonin vlerat artistike,që po i sillte Ordeta letërsisë shqipe.

-Jemi dakort ! -thanë me një zë.Dhe ngritën duart lart.

-Po ecim në unitet të plotë mendimi,-theksoi kryetari me zë të butë dhe vijoi:

-''Çmimin e dytë'' mendoj t'ia japim Ilir Cakinit,poetit shqiptar,mërgimtar në Kanada.

-Kush është ky?-pyeti Halimi.-E njeh ti,Andon?

-Jo.

Kryetari këtë herë u nxeh më shumë se herën e parë.U ngrit në këmbë.I ra edhe tryezës me grusht,aq sa Halimi me Andonin u mblodhën sa një dorë.

-Do mësoni ndonjëherë gjeografinë e krijuesve ju,apo do të mbeteni këtu,në hapësirat e ngushta të kafeneve të mërgimit? Matufë ! Dhe unë kërkoj mendimin tuaj ! Nuk e kuptoj,ka mendje kjo mendja juaj, apo ju ka lënë me shëndet? Ka gjykim ky gjykimi juaj,apo ju është firasur,si rakia në një shishe pa tapë?

Prapë fjala e kryetarit të komisionit e bëri efektin e duhur tek dy antarët e tjerë.Halimi me Andonin qenë katandisur për të qarë hallin. E kishin lëshuar timonin e gjykimit,si ai që e lë varkën të lirë në mes të detit dhe ia këput gjumit,duke e lënë atë në mëshirën e fatit.Vetëm se kishin një të mirë:me një të

bërtitur,zgjoheshin dhe vinin në vete.Pas këtij diskutimi demokratik,u arrit përsëri një mirkuptim i plotë.

-Siç e shihni,po ngjitemi përherë e më lart.Me mirkuptim të admirueshëm.Tani kemi mbërritur tek “Çmimi i parë''.Ai i takon Agronit,mikut tonë poet.Po jo vetëm poet.Edhe dashamirës i revistës sonë, të cilën e ka sponsorizuar dy herë.Ky nuk i takon brezit të ri,por brezit të pjekur.Ka botuar pesë vjersha në revistën tonë dhe pena e tij nuk ka të pushuar.Ka një frymëzim të mbarë,si ajo era e mbrëmjes,që i shtyn varkat me vela në det.Duam s'duam ne,një talent i tillë ta rrëmben nga duart çmimin e parë dhe të thotë:''Më takon mua!''. Ne nuk kemi ç't'i themi tjetër,veçse:ta gëzosh!

Kryetari i komisionit ndali për një çast,buzëqeshi,hodhi sytë në drejtim të dy antarëve të komisionit dhe mori frymë thellë,sikur do të mësynte majën e një mali të lartë.

-Dhe tani na mbetet çmimi ''Pena e artë''.Vështirësia dhe bukuria,janë të dyja këtu.Të dyja madhore.

Të dyja sublime. Herë të rrëmben njera,herë të rrëmben tjetra.Herë të dyja bashkë.Si në ngjitjen e majës së Himalajeve.Këtu ju dua !

Dy antarët e komisionit prisnin emrin konkret të mëtuesit të çmimit.Por gabuan përsëri.Surpriza,që ju bëri kryetari,i hutoi.

-Pres mendimin tuaj...!

Ata u gjendën aq të papërgatirur,sa dukeshin si dy lolo fshati,që mbeten të hutuar,kur dikush i cakton në një detyrë,të cilën as që jua rrok mendja.Mbetën pa gojë.

» - ESE - DHE FABULA TË NDRYSHME