BIOGRAFI E SHKURTER

I NGELUR PA PUNE E NE VESHTIRESI EKONOMIKE NUK MUNDI TE PRFUNDONTE STUDIMET UNIVERSITARE (VITIN E FUNDIT), DHE NE VEREN E VITIT 1936 KTHEHET
PERFUNDIMISHT NE SHQIPERI.
KALON NJE PERIUDHE TE SHKURTER NE QYTETIN E TIJ TE LINDJES, MERR KONTAKT ME KOMUNISTE SHQIPTARE, NE KORRIK 1936 NJIHET ME ALI’ KELMENDIN (KOMUNIST SHQIPTAR), HYN NE LIDHJE ME GRUPIN KOMUNIST TE KORÇES, I CILI ISHTE ME I ORGANIZUARI NE SHQIPERI.
RIKTHEHET NE KORÇE SI PROFESOR NE LICEUN FRANCEZ TE KORÇES.
ME 7 PRILL 1939 SHQlPERIA PUSHTOHET NGA ITALIA FASCISTE PER IDETE E TIJ REVOLUCIONARE E ANTIFASHISTE PUSHOHET NGA PUNA.
LE KORÇEN DHE SHKON NE TIRANE, KRYEQYTETI I SHQTPERISE, NE NENDOR TE VITIT 1939. KETU, PUNON PER PAK KOHE SI PROFESOR NE GJMNAZIN SHTETEROR, PUSHOHET PERSERI SEPSE TASHME ISHTE KOMUNIST I NJOHUR ME NDIHMEN E DISA MIQVE, PUNESOHET NE NJE DYQAN TE VOGEL, KU VAZHDON NE FSHEHTESI AKTIVITETIN REVOLUCIONAR.TAKOHET ME SHUME ANETARE TE GRUPEVE KOMUNISTE, ME ATE TE SHKODRES, TE KORÇES, TE TE RINJVE ETJ…
NE BASHKEPUNIM ME MILITANTET KOMUNISTE PUNON PER BASHKIMIN E GRUPEVE KOMUNISTE QE ISHIN TE PERÇARE ME OBIEKTIV KRIJIMIN E NJE PARTIE TE VETME KOMUNISTE.
ME 8 NENDOR 1941, U THEMELUA PARTIA KOMUNISTE E SHQIPERISE, DHE ENVER HOXHA QE KISHTE LUAJTUR NJE ROL TE RENDESISHEM DHE TE VENDOSUR, U ZGJODH NJE NDER ANETARET E KOMITETIT QENDROR PROVIZOR, NE BAZE TE VENDIMIT TE MBLEDHJES THEMELUESE, NUK U ZGJODH ASNJE SEKRETAR E AS KRYETARI I PARTTSE.
SHUME SHPEJT ENVER HOXRA SPIKAT SI UDHEHEQESI I VERTETE I PARTISE I CILI ZHVILLOI NJE AKTIVITET TE GJERE PER ORGANIZIMIN E SAJ EDHE NE QYTETE E RAJONE TE TIERA TE VENDIT.
AI ISHTE FRYMEZUESI KRYESOR I POLITIKES SE PARTISE, QE KONSISTONTE NE ORGANIZIMIN E LUFTES SE ARMATOSUR NEPERMJET NJE FRONTI TE VETEM TE TE GHITHA FORCAVE PAVARESISHT NGA BINDJET E TYRE POLITIKE, IDEOLOGJIKE APO FETARE NE SHTATOR 1942 NE KONFERENCEN E PEZES U KRIJUA
FRONTI PER ÇLIRIMIN KOMBETAR. I DENUAR ME VDEKJE NE MUNGESE NGA GJYKATA FASHISTE , ENVER HOXHA JETON E PUNON NE ILEGALITET NE TIRANE E NE ZONA TE NDRYSHME TE VENDIT.
NE MARS 1943 KONFERENZA E PARE KOMBETARE E PARTISE E ZGHEDH EDHE FORMALISHT SEKRETAR TE PERGJITHSHEM TE PARTISE, PERGJEGJESI DHE FUNKSION QE JU BESUA DERI SA VDIQ.
THEMELOI USHTRINE NACIONAL- ÇLIRIMTARE E CILA NE PRANVEREN E VITIT 1944 NUMERONTE 70 MIJE PARTIZANE. ROLI I ENVER HOXHES SI UDHEHEQES POLITIK E USHTARAK QE SHUME I RENDESISHEM, NDOSHTA THEMELOR. THEMELOR ISHTE ROLI I ENVER HOXHES NE ORGANIZIMIN E SISTEMIT TE RI POLITIKO-SHOQEROR.
I BINDUR NE FAKTIN SE SHQIPERIA E MBAS LUFTES NUK MUND TE VAZHDONTE TE
ISHTE NEN DOMINIMIN FEUDAL TE BORGJEZISE, E AS NJE KOLONI E FUQIVE IMPERIALISTE, ENVER HOXHA NE PARTI ORIENTOI KRIJIMIN E PUSHTETIT TE RI POLITIK: KESHILLAT NACIONAL - ÇLIRIMTARE.
NE MAJ TE VITIT 1944 KONGRESI ANTIFASHIST I PERMETIT EMERON ENVER HOXHEN KRYETAR TE FRONTIT ANTIFASHIST NACIONAL - ÇLIRIMTAR, NE ATE KOHE I VETMI ORGAN I PUSHTETIT LEGJISLATIV I SHETIT SHQIPTAR, QE GEZONTE TE DREJTEN E NJE QEVERIE PROVIZORE, SI DHE KOMANDANT I PERGJITHSHEM I USHTRISE NACIONAL ÇLIRIMTARE MBAS 4 MUAJSH NE PRAG TE ÇLIRIMIT TE VENDIT, FRONTI ANTIFASHIST NACIONAL ÇLIRIMITARE U KTHYE NE QEVERI DEMOKRATIKE PROVIZORE DHE ENVER HOXHA ISHTE KRYEMINISTRI I PARE I SHQIPERISE SE RE.
MBAS ÇLIRIMIT TE SHQIPERISE QE U ARRIT VETEM NE SAJE TE LUFTES DHE KONTRIBUTIT TE VETE USHTRISE NACIONAL ÇLIRIMTARE SHQIPTARE, ENVER HOXHA FILLON NJE FAZE TJETER LUFTE E PUNE PER RINDERTIMIN E VENDIT DHE FUTJEN NE RRUGEN E SOCIALIZMIT.
NE MARS TE VITIT 1946 ASAMBLEA KUSHTETUESE E DALE NGA ZGJEDHJET E LIRA TE DHJETORIT 1945 SHPALLI SHQIPERINE REPUBLIKE POPULLORE, DHE EMEROI ENVER HOXHEN KRYETAR TE SHOQERISE, FUNKSION QE MIBAJTI DERI NE VITIN 1954.
NE GUSHT TE VITIT 1946 ENVER HOXHA MERR PJESE NE KONFERENCEN E PAQES NE
PARIS SI KRYETAR I DELEGACIONIT SHQIPTAR, KU MBROJTI ME ARGUMENT E AFTESI TE DREJTEN E POPULLIT TE TIJ PER T’U KONSIDERUAR PJESTAR I KOALICIONIT ANTIFASHIST, DUKE KUNDERSHTUAR EDHE PRETENDIMET TERRITORIALE TE GREQISE.
GJATE VITEVE 1947-1948 ENVER HOXHA LUFTOI ME VENDOSMERI KUNDER ORVAJTJEVE TE TITOS E BEOGRADID PER TA TRANSFORMUAR SHQIPERINE NE NJE REPUBLIKE TE JUGOSLLAVISE.
DYSHIMET E MOSBESIMI I ENVER HOXHES NDAJ UDHEHEQJES JUGOSILLAVE E TITOS FILLOJNE QYSH GJATE LUFTES NACIONAL ÇLIRIMTARE DHE U SHTUAN ME SHUME PAS LUFTE, ME SHTIMIN E MARDHENIEVE MIDIS DY SHTETEVE SHTOHESHIN EDHE DYSHIMET E ENVER HOXHES MBI POLITIKEN E VERTETE TE JUGOSLLAVISE. KETO DYSHIME SHTOHESHIN E USHQEHESHIN NGA MENYRA SE SI KRYHESHIN E ZHVILLOHESHIN MARDHENTET EKONOMIKE MIDIS DY VENDEVE DHE NGA SYNIMET GHITHNJE E ME TE HAPURA TE JUGOSLLAVISE PER TA KTHYER SHQIPERINE NE NJE SHTET SATELIT TE SAJ MBI TE GJITHA ÇESHTJA KOMBETARE, MOSMBAJTJA E PREMTIMIT NGA TITO PER TE DREJTEN E VENDVENDOSJES SE KOSOVES QE NUK U REALIZUA KURRE, SHTUAN DYSHIMET E ENVER HOXHES KUNDREJT UDHEHEQJES JUGOSLLAVE.
VITET 50 ISHIN VITE TE VESHTIRA KUR FILLOJNE HAPAT E PARE TE SHQlPERISE DREJT ZHVILLIMIT EKONOMIK, SOCIAL E SHOQEROR. PER TE VLERESUAR NE MENYRE KORREKTE E OBJEKTIVE KETE EKSPERIENCE GATI 50-VJEÇARE, PER TE KUPTUAR MADHESHTINE E TRASFORMIMEVE POLITIKE, EKONOMIKE, SHOQERORE E KULTURORE TE REALIZUARA, DUHET PATUR PARASYSH E KUJTUAR PRAPAMBETJEN E MADHE QE SHQIPEPIA KISHTE TRASHEGUAR NGA E KALUARA.
NJE VEND ME EKONOMI BUJQESORE PRIMITIVE, KARAKTERIZUAR NGA MAREDHENIE EKONOMIKE FEUDALE, POTHUAJSE PA ASNJE LLOJ INDUSTRIE, ME NJE NIVEL ARSIMOR SHUME TE ULET, 90% E POPULLSISE ANALFABETE, NJE JETE MESATARE QE S’I ARRINTE TE 40 VIETET.
KJO ISHTE SHQIPERIA E PARA ÇLIRIMIT.
KETIJ REALITETI TE HIDHUR JU SHTUAN DEMET E LUFTES: 28.000 TE RENE DESHMORE NE NIE POPULLSI RRETH 800.000 BANORE, SI DHE DEMET E SHKATERRIMET NGA LUFTA 5 VJEÇARE.
ENVER HOXHA SI UDHEHEQES I P.K.SH. E SI KRYETAR QEVERJE, LUAJTI NJE ROL TE
RENDESISHEM NE LUFTEN PER RIMEKEMBJEN E SHQIPERISE, LUFTE QE ISHTE EDHE ME E VESHTIRE SE AJO PER ÇLIRIMIN E VENDIT.
POLITICA E PARTISE SE PUNES (KETE EMER MARRE MBAS KONGRESIT TE PARE 1948), ORIENTOHEJ NE TRE DREJTIME THEMELORE: INDUSRIALIZIMI I VENDIT, NXJERRJA NGA PRAPAMBETJA E ZHVILLIMI I BUJQESISE NEPERMJET KOLEKTIVIZIMIT, ZHVILLIMI I ARSIMIT E I KULTURES.
ENVER HOXHA SI UDHEHEQES I PPSH, ISHTE IDEATORI E FRYMEZUESI I KETIJ PROGRAMI QE FILLOI TE ZBATOHEJ NE ATO VITE.
NE SAKRIFICA TE MEDHA, ME PUNE E ENTUSIAZEM POPULLOR SI DHE ME NDIHMEN E VENDEVE SOCIALISTE- BASHKIMI SOVJETIK NE VITET 50 E PER NJE PERIUDHE EDHE KINA-, SHQIPERIA U TRANSFORMUA NE NJE VEND TE ZHVILLUAR, SHUME LARG NGA NIVELI MESJETAR I SE KALUARES, DHE KY ISHTE NJE PROGRES I MADH.
U NDERTUAN UZINA E FABRIKA TE MEDHA E TE SHUMTA, HIDROCENTRALE, U BONIFIKUAN KENETAT, SISTEMUAR E ARGJINUAR LUMENJTE, LINDEN NGA, HIÇI QYTETE TE REJA U NGRIT E U ZHVILLUA NJE SISTEM ARSIMOR FALAS E PER TE GJITHE, U ELEKTRIFIKUA I GJITHE VENDI. ENVER HOXHA E DINTE MIRE QE SHQIPERIA NUK ISHTE NJE PARAJSE, QE ISHTE AKOMA SHUME LARG NGA VENDET E ZHVILLUARA TE EUROPES.
FUNDI I VITEVE 50 U KARAKTERIZUA NGA MOSMAREVESHJE GJITHJE E NE RRITJE ME UDHEHEQJEN SOVJETIKE.
PPSH E PERSONALISHT ENVER HOXHA USHQENIN SHUME REZERVA E DYSHIME PER KURSIN E RI APLIKUAR NGA HRUSHOVI MBAS KONGRESIT TE 20 TE P.K.BSS.
PER ENVER HOXHEN NUK ISHTE VETEM ÇESHTJA E STALINIT, POR MBI TE GITHA POLITIKA NDAJ SHBA E IMPERIALIZMIT BOTEROR, SI DHE TENDENCAT HEGJEMONISTE TE BSS NDAJ VENDEVE SOCIALISTE.
ENVER HOXHA NE SHUME RASTE NE MOSKE, NE DHJETOR 1956, PRILL 1957, JANAR 1960, SI DHE NE TIRANE NE MAJ 1959, NE TAKIMET E BERA ME HRUSHOVIN SHFAQI REZERVAT E TIJ. DERISA U ARRIT NE KONFERENCEN E 81 PARTIVE KOMUNISTE, MBAJTUR NE MOSKE ME 16/11/1960 - KU ENVER HOXHA ME NJE FJALIM TE GUXIMSHEM BERI PUBLIKE REZERVAT DHE AKUZAT E TIJ NDAJ KURSIT TE RI TE UDHEHEQJES SOVJETIKE. KY AKT SHENOI EDHE SHKEPUTJEN ZYRTARE MIDIS SHQIPERISE E BSS.
NGA KY MOMENT ENVER HOXHA, MBESHTETUR PER NJE PERIUDHE TE SHKURTER NGA KINA, U BE I VETMI LUFTETAR I PATHYESHEM KUNDER REVIZIONIZMIT MODERN.
GJATE GJITHE JETES SE TIJ MROJTI TEORINE E PARIMIT NE TE CILAT BESONTE, MARKSlZEM-LENINIZMIN, KUNDERSHTOI ÇDO DEVIJIM NGA SHPIRTI REVOLUCIONAR I KESAJ TEORIE, JUGOSLLAVET, SOVJETIKET, KINEZET, EUROKOMUNISTET, TE GHITHE ISHIN PER TE KALI I TROJES NE LEVIZJEN KOMUNISTE E PUNETOR BOTERORE.
ENVER HOXHA DONTE TE RUANTE FITORET E SOCIALIZMIT NE SHQIPERI SI DHE LIRINE E PAVARESINE E SAI.
NE VITET 70 HAPEN FRONTE TE REJA LUFTE QE ZBULOHEN E DEMASKOHEN BRENDA PARTISE E SHTETIT TE GHITHE ATA QE ISHIN KUNDER SOCIALIZMIT.
NJE INFRAKT E GODET NE VITIN 1973, EDHE PSE E KALON MJAFT MIRE, NUK MUND TE DEDIKOJE GJITHE AFTESITE E TIJ KESAJ LUFTE TE RE.
NE FAKT NGA AI MONENT, AKTIVITETI I ENVER HOXHES NE PARTI E NE SHTET ZVOGELOHET GJITHNJE E ME SHUME.
FILLON PUNA E ARMIQVE, TE DEPERTUAR BRENDA PARTISE E SHTETIT PER SHKATERRIMIN METODIK E SISTEMATIK TE GJITÇKAJE QE ISHTE REALIZUAR NE SOCIALIZEM.
NE FUND TE VITEVE 70 E FILLIMIN E VITEVE 80 FILLON NJE PERIUDHE AKTIVITETI INTENSIV TEORIK I ENVER HOXHES, E GJITHE EKSPERIENCA E JETA E TU SI MILITANT E UDHEHEQES KOMUNIST PERMBLIDHET NE SHUME VOLUME TE SHKRUAJTURA PREJ TIJ, NDER KETO PERMENDIM:

"VETADMINISTRMI JUGOSLLAV" TEORI E PRAKTIKE CAPITALISTE (1978),
IMERIALIZMI DHE REVOLUCIONI (1978),
SHENIME PER KINEN (1979),
ME STALININ(1979),
EUROKOMUNIZMI ESHTE ANTIKOMUNIZEM(1980),
HRUSHOVIANET (1980 ),
RREZIKU ANGLOAMERIKAN PER SHQIPERINE (1982 ),
TITISTET (1982 ),
SHENIME MBI LINDJEN E MESME (1984),
KUR U HODHEN THEMELET E SHQlPERISE SE RE (1984).
DY POPUJ MIQ (1985 ),
SUPERFUQITE (1985).

KJO ESHTE VETEM NJE PJESE E AKTIVITETIT TE TU INTENSIV, NEPERMJET TE CILIT ENVER HOXHA KA PASURUAR BAGAZHIN UNIVERSAL TE EKSPERIENCES E TEORISE PER TE CILAT DEDIKOI GJITHE JETEN E TU.
NE VITET 80 GJENDJA SHENDETESORE E ENVER HOXHES KEQESOHET, VUANTE NGA DIABETI DHE NE 1983 PESOI NJE ISKEMI ÇEREBRALE, JU PERSERIT ME 1984.
ME 11 PRILL TE VITIT 1985 VDES ENVER HOXHA. (VIDEO).
VDEKJA E TIJ U NDJE NGA MBARE POPULLI SI NJE HUMBJE E MADHE, ISHTE NJE DHIMBJE KOMBETARE E SINQERTE DHE E NDJESHME. POPULLI SHQIPTAR E DONTE DHE E RESPEKTONTE.
ENVER HOXHA ME AKTIVITETIN E TIJ 50 VJEÇARE I KISHTE DHENE POPULLIT SHQIPTAR LIRI E DINJITET KOMBETAR, UDHEHOQI POPULLIN NGA ERRESIRA E FEUDALIZMIT DREJT NJE SHOQERIE EDHE PSE JO IDEALE, ME TE DREJTE E ME TE PERPARUAR, I DHA POPULLIT TE TIJ NJE IDEAL PER TE CILIN JA VLENTE TE LUFTOJE, TE SAKRIFIKOJE, TE JETOJE.
ENVER HOXHA ARRITI T'I JAPE POPULLIT TE TIJ ATE QE SOT I MUNGON.