Qëndrimi i Shqipërisë ndaj çështjes çame!

Shqipëria e cila ende nuk kishte dalur nga lufta nuk mundi t'u jepte ndihmën e duhur vëllezërve te vetë fatkeqë. Në atë kohë vendi ynë po hynte përfundimisht nën regjimin diktatorial te Enver Hoxhës, i cili ishte i preokupuar te mirrte me çdo kusht pushtetin dhe kishte ndezur luftën civile. Në aspektin ndërkombtarë, qeveria komuniste po rreshtohej në Bllokun Lindor. Udhëheqja e PKSh-së ndodhej nën diktatin jugollav. Në këto rrethana ajo nuk e kishte vullnetin e duhur për ta përballur këtë tragjedi kombtare dhe për t'ia dhënë zgjidhjen e duhur. Madje, e orientuar nga blloku sovjetik dhe nën ndikimin sovjeto-jugosllav, ajo mbështeste forcat komuniste greke, duke u implikuar në një konflikt të rrezikshëm ndërkombtar. Si rrjedhojë u dëmtuan interesat kombtare dhe u pakësua mundësia e zgjidhjes së çështjes çame në instancat ndërkombtare.
Popullsia çame e përndjekur gjendej përball një varfërie dhe mjerimi te madh. Shumë familje kishin mbetë pa streh mbi kokë. Ajo priste që qeveria shqiptare të ndihmonte për rikthimin e saj në trojet e veta. Mirpo regjimi i Enver Hoxhës filloi të shtrijë procesin e diferencimit klasorë edhe mbi të. çamëve filluan t'u merren deklarata për ata që ishin kundër frontit nacionalçlirimtar grek (EAM), duke i grupuar të gjithë nën etiketen e bashkëpunëtorëve të okupatorit. Ky proces, që u shoqërua me gjyqe e dënime të shumta, e dëmtoi rëndë unitetin e popullit çam dhe e dobësoj lëvizjen e saj për kthimin në trojet e veta.
Shumë shpejt qeveria komuniste që ndiqte rrugën e forcimit të pushtetit diktatorial të saj, e shkriu Komitetin Antifashist çam. E gjendur vazhdimisht në një pozitë të dobët të brendshëm dhe ndërkombtarë, ajo nuk e ngriti më forcën e duhur dhe nuk e mbajti gjallë çështjen çame. Nga ana tjetër nuk lejoj asnjë formë të organizimit të popullsisë çame. Me këto qëndrime qeveria komuniste i bëri një shërbim te madhë politikës antishqiptare të shtetit grek dhe njëkohësisht një dëm të madhë çështjes çame dhe në përgjithësi kombit shqiptar.

(teksti është i shkëputur nga Instituti i Historisë)

Ondytesin lere enverin ti nese don me fol per ceshtjenn came fol e jo me u mar me enverin ske bagazh ti gjakovare m.....

NË KOHËN E TË MADHIT ENVER HOXHA SHQIPËRIA ISHTE NJË NDER SHTETET MË TË
ZHVILLUAR E TË PAVARURA NË BOTË E CILA U SHKATËRRUA NË MES SALI
BERISHËS DHE TJERËVE

Shqipëria është kryesisht vend malorë, lartësia dy herë më e madhe se
mesatarja e Evropës (Korabi 2751m.) e me vise më të ulëta 0-200 m, të
cilat
zënë vetëm 23.4% të sipërfaqes së përgjithshme. Ajo është rreth 9 herë
me
sipërfaqe dhe me popullsi më të vogël se ish-Jugosllavia. Pasi u arrit
çlirimi, më 29 Nëntor 1944, harta e Shqipërisë u ndryshua. Në një vend
ku
nuk ishte e siguruar buka kurrë në shekuj, u thanë të gjitha kënetat,
me
dhjetëra. Nga bonifikimet u përfituan mbi 52.500 ha, edhe u përmirësuan
200.500 ha, u zgjeruan liqenet artificiale dhe rezervarët e ujit. U
ndërtuan
hidrocentralet madhështore: në Ulzë, Shkopet, Bistricë, Vau i Dejës,
Fierzë
e Koman. Përsëri u ndërtuan 600 ujëmbledhës dhe u hapën për ujitje
20.000 km
kanale. Kështu u arrit ujitja në një tokë malore me rreth 70% të
sipërfaqes.
Shqipëria për ujitjen dhe plehërimin e tokës zinte vendin e parë në
Evropë.
Duke i llogaritur këto rezerva për frymë të popullsisë dhe për km˛ të
sipërfaqes, Shqipëria zë vendin e dytë në Evropë, pas Norvegjisë. Në
librin
Gjeografia Ekonomike të Mark Krasniqit fq. 346. Prishtinë 1985, shkruan
në
Shqipëri për 1 ha tokë të punuar mesatarisht përdoren rreth 150 kg.
pleh
kimik (më shumë se disa vende tjera të Evropës). U pyllëzuan rreth
200.000
hektarë dhe u përmirësuan rreth 400.000 hektarë pyje. U arrit ndërtimi
i
385.769 shtëpive e apartamenteve të banimit, u ngritën 67 qytete të
reja.
Jugosllavia kishte 336 qytete. Durrësi ishte 60.000 banorë, sa
kryeqyteti i
Malit të Zi. Po ashtu banorë sa Titogradi (Podgorica sot) kishte
Shkodra apo
Elbasani. Në Shqipërinë me pak rrugë automobilistike në të kaluarën, u
bënë
17.450 km rrugë të asfaltuara dhe 4.600 km rrugë të paasfaltuara,si dhe
720
rrugë hekurudhore nëpër male. Ura hekurudhore automobilistike e Milotit
e
gjatë 781 m dhe e gjerë 14 m, tuneli i Qafë Thanës 3000 m. i gjatë, Ura
e
Bushtricës 50 m. e lartë. E vetmja ishte Shqipëria në Evropë, e cila
para
lufte nuk kishte asnjë metër rrugë hekurudhore.
U arrit transporti detar me tonazhe mbi 100.000 tonë. Flota tregtare
transportonte mallra në vende të tjera. Në Shqipëri psh. në çdo
pesëvjeçar
do të përuroheshin një varg veprash të reja industriale, ka pasur raste
që
janë përuruar dy-tri vepra në ditë.
Vetëm gjiganti Metalurgjik i Elbasanit përbëhej nga 15 uzina. Vetëm
diga e
hidrocentralit “Drita e Partisë'' në Fierzë me lartësi 267 metra ishte
diga
më e lartë në botë, e cila ka prodhuar 1 miliardë e 800 milionë
kilovatë. U
ndërtuan më se 83 diga të tjera, me lartësi mbi 25 metra. Energjia
elektrike
ishte 5 miliardë e 112 milionë kilovatë. Eksporti i energjisë elektrike
ishte 2 miliardë e 93 milionë kilovatë. Kishte edhe termocentrale. Më
1970,
Shqipëria e Enver Hoxhës, arriti elektrifikimin e plotë përpara
Jugosllavisë
së Titos. Më 1973 përfundoi lidhja e plotë telefonike e të gjitha
fshatrave.
Shqipëria arriti të çelet si trëndafili më bukur i Ballkanit. U mbollën
5
milionë e 844 mijë rrënjë ulliri dhe një milion e 182 mijë rrënjë
agrume. 60
milionë e 630 mijë pjergulla, u hapën 20 mijë ha vreshta me rrush, e
mijëra
ha të tjerë me pemë e fruta të plantacioneve të ngritura edhe në zona
malore
e kodrinore. Të mahnitshme u ngritën brezoret e Ksamilit e të Lukovës
në
bregdet, me limon e portokall.
Vetëm gruri i mbjellë me 209 mijë ha siguronte 234 kg bukë për një
banorë.
Rendimenti në ha u barazua dhe u tejkalua me atë të Jugosllavisë. Në
zonat e
ulëta mbilleshin mbi 40 lloje perimesh. Shqipëria arriti të plotësojë
me
drithëra buke nevojat e popullsisë, bile krijoi rezerva për dhjetë
vjet.
Shqipëria kishte 699 mijë gjedhe, ndërsa Jugosllavia 6 milionë. Në
vitin
1997, kur në trazirat e shkurtit u hapën tunelet, u pa se brenda tyre
kishte
rezerva të mëdha gruri. Ajrimi i tyre ishte i përsosur.
Në tunelet e Shqipërisë nuk kishte vetëm grurë, por çdo gjë që nga më e
thjeshta, deri tek më e ndërlikuara. Brenda tyre kishte rezerva, mjete
industriale makinerish, naftë e deri edhe spitale tepër luksoze.
Pasuritë
mbi dhe të Shqipërisë mund t'i shihte vizitori, por pasuritë
nëntokësore i
dinte vetëm shteti , i cili mbante kodin e hapjes së dyerve.
Për fat të keq Sali Berisha do t'i shkatërronte pasuritë e mbidheshme
dhe të
nëndheshme deri tek armatimi e municioni kolosal, që e kishte mbyllur
Enver
Hoxha në tunele. Industria shqiptare prodhonte mbi 130 lloje
makinerish, 60
prej të cilave për bujqësinë. Vetëm traktorë me 15 kuaj fuqi kishte
22.300
copë. Vetëm 30 traktorë kishte para lufte, ndërkohë që 30.000 kishte
Jugosllavia në 6 Republika në sektorin shtetëror, në atë privat
Jugosllavia
kishte 400.000 traktorë. Shqipëria kishte 2000 kombajna, kurse
Jugosllavia
20.000. Llogaritur 1x20 herë tokë punë që kishte Jugosllavia më shumë
se
Shqipëria, prapë Shqipëria printe me traktorë dhe kombajna para
Jugosllavisë. Shqipëria prodhonte edhe traktorë të rëndë, me 54 kuaj
fuqi,
motorin e Shkodës, autobusë, rimorkio 40-tonësh, lokomotiva, vagonë
treni
minierash etj.
Shqipëria kishte 50 miniera dhe prodhonte 1 milion e 700 mijë tonë krom
në
vit, kurse Jugosllavia prodhonte 10 mijë tone. Nga sasia e mineralit të
kromit që nxirrej, Shqipëria zinte vendin e dytë në botë. Shqipëria prodhonte hekur ,1
milion e 179 mijë tonë, Jugosllavia 2 milionë e 700 mijë tonë. Shqipëria prodhonte Naftë 1.5 milionë tonë, Jugosllavia 4 milionë tone naftë. Në katër fabrikat e
duhanit –
cigareve prodhoheshin 20 lloje cigaresh, duke konkurruar në tregun e
jashtëm, ashtu si dhe me dhjetë llojet cilësore të çimentos shqiptare.
Eksporti ishte 69%, i mallrave të Shqipërisë. Shqipëria kishte
marrëdhënie
tregtare, diplomatike me rreth 150 shtete të botës, sa edhe
Jugosllavia.
Tre muaj pas çlirimit u hap shkolla ushtarake “Skënderbeu”, 2-3 muaj më
vonë
u krijuan forcat e kufirit dhe policia popullore. Këto vetëm gjatë
viteve
1949-1954 përballuan 2.334 provokacione të armikut, asgjësuan 110
diversantë
e shkelës kufiri dhe u kapen 964 të tjerë, përbërës të 300 grupeve e
organizatave kriminale, të stërvitura e të paguara nga agjenturat e
huaja,
sidomos nga Jugosllavia. Më 15.08.1945 u krijua flota luftarake detare,
e
cila kishte në përdorimi katër-silurues, nëndetëse, anije minuese e
çminuese, anije-roje e anije të ndryshme ndihmëse: si anije zhytëse
cisterna
për ujë, për karburante, rimorkiatorë etj. Me një afektiv ushtarak
oficerësh
shumë të përgatitur profesionalisht dhe moralisht, të cilët garantuan
paprekshmërinë e ujërave shqiptare për afër gjysmë shekulli. Në
kantierin
detarë të Durrësit ndërtoheshin anije deri në 27.000 tonë, prodhimi i
elektrovinçave me aftësi ngritëse pesë tonë dhe vinça-urë 10 tonë.
Forca
luftarake ajrore është përbërë nga aviacioni gjuajtës bombardues dhe
nga
aviacioni i transportit. Ka pasur aeroplanë reaktiv dhe supersonik,
shkolla
e lartë ushtarake e aviacionit. Më 1951 u ngrit për here të parë avioni
luftarak me pilotë shqiptarë.

Në librin “Kosova është e imja”, (Prishtinë, 1977) në fq. 235-237, llir
Malindi, thotë se “Shqipëria ishte fuqi e rrezikshme baruti në Ballkan.
Mund
të themi pa frikë se brenda jo më shumë se 36 orësh Shqipëria ishte në
gjendje të mobilizonte mbi një milion e gjysmë trupa të përgatitura me
një
armatim të kohës për mbrojtje dhe sulme të pandërprera. Armatimi dhe
veshja
ushtarake ishin parashikuar jo vetëm për shqiptarët e Shqipërisë, por
edhe
më gjerë. Unë jam dëshmitar i magazinimit të materialeve ushtarake. Do
të
ishte çmenduri që ndokush ta mohonte këtë fuqi mbrojtëse... Gjeneralët
shqiptarë kishin llogaritur për një m˛ 2 500 fishekë, për 50 m˛: dy
predha
topi (granata ), ku një ushtar kishte një automatik kallashnikov, 300
fishekë, tri granata dore defensive (mbrojtëse) dhe dy ofensive
(sulmuese)
kundër gazit helmues. Një skuadër prej 30 vetash kishte tre kundërtanke
dore, e një flakëhedhës me napalm si dhe një top kundërtank 75 mm pa
zmbrapsje. Ushtria shqiptare zotëronte rreth 320 aeroplanë ushtarakë
(MIG)
si dhe 50 helikopterë. Forcat tankiste deri në vitin 1978 ishin mbi
1500
copë, pa llogaritur transportuesit e blinduar si dhe mjetet amfibe...
Pajisja
e forcave kundërajrore me raketa SAM-1 SAM-2 SAM-3 si dhe pajisje të
artilerisë kundërajror me radar... Kjo do të bënte që shumë avionë të
armikut
të shkatërroheshin. Në bazat ushtarake detare ishin gati për minimin e
bregdetit me mbi 35 mijë mina detare, të cila ishin të mbrojtura nga
artileria bregdetare e përbërë me mbi 2 mijë gryka të ndryshme topash.
Fortifikimet me mbi 800 mijë bunkerë, dhjetëra kilometra tunele
antiatomike.
Shqipëria sipas strategëve të saj ishte
përgatitur
edhe për mbrojtje kundëratomike dhe për një luftë të gjatë mbi dhjetë
vjet.
Vetëm depot e rezervave ushqimore siguronin në kushte hermetike të
rrethimit
luftarak mbi 5 vjet furnizime me drithëra. Për 15 vjet gati për çdo
muaj nga
Kina në portin e Durrësit shkarkohej një vapor me 12-20 mijë tonë
armatim
strategjik”, përfundon llir Malindi. U bë shpartallimi i turpshëm i ushtrisë së Sali Berishës brenda 18 orëve në pranverën e vitit 1997.
Libri William Blum Cia dhe Ushtria Amerikane fq. 84 bot. Tiranë 2005
shkruan: Në fillim të viteve '60, Hoxha bëri pikërisht atë që CIA e Sis
nuk
arritën ta bënin: e largoi Shqipërinë nga orbita Sovjetike. Udhëheqësi
shqiptar i eliminoi të gjithë drejtuesit filosovjetikë nga qeveria e
tij dhe
e lidhi vendin me Kinën. Nuk pati hakmarrje ushtarake nga BRSS-ja në
mesin e
viteve 70 Hoxha i ndërpreu marrëdhëniet edhe me Kinën, perf. Citati. Tony Bleri vitin
e
kaluar deklaroi: për rreth 45 vjet kemi dështuar në Shqipëri për
rrëzimin e
regjimit komunist të E. Hoxhës. Libri: Human Rights Watch, Nën
pushtetin e
hudhrave- Krimet e luftës në Kosovë Tiranë 2002 fq. 32. shkruan
Qeveritë e
Evropës perëndimore dhe SHBA-të po pregadisninë një mbështetje të
fuqishme
politike e financiare për qeverinë e S. Berishës në Shqipëri për faktin
që
Berisha mbështeste Rugovën dhe për faktin që Berisha premtoi të mos
përzihet
në çështjen e Kosovës e të Maqedonisë. Po aty fq. 547 nën trysnin
perëndimit
mbështetja e Shqipërisë për pavarësinë e Kosovës do të ndalohej me
ndryshimin e qeverisë më 1992. Libri Makthi etnik i Jugosllavisë grup
autorësh sllav 1998 fq 235 komuniteti ndërkombëtarë nuk do ta mbështes
pavarësinë e Kosovës. Maj 1994 Rugova dhe presidenti i Shqipërisë S.
Berisha
u takuan në Tiranë dhe ranë dakord që të punonin për një dialog midis
shqiptarëve të Kosovës dhe autoriteteve Serbe, Milan Paniqi,
kryeministër
për një kohë të shkurtër të Jugosllavisë së mbetur ishte nismëtari
bisedimeve me Rugovën që më 1992. përft. citati M. Paniqi pastaj shkoi
edhe
në Tiranë te S. Berisha. Pas Paniqit 1993 shkoi në Tiranë kryeministri
tjetër i Jugosllavisë M. Bullatoviqi për ta ndaluar frontin e Jugut siç
quhej atëherë dhe J. Dërnovsheku dimrit në TV. Koha Vizion tha
Shqiptarët
nuk filluan luftën kur e filluam ne në Jugosllavi dhe nuk u përfshinë
në
Dejton. Para Jugosllavisë përparime të pashembullta u arritën në
Shqipërinë
e Enver Hoxhës, në fushën e arsimit e të kulturës me rreth 90 për qind
analfabetë që ishin. Shqipëria brenda një pesëvjeçari zhduku
analfabetizmin
dhe 12 vjet pas çlirimit u bë me universitet. Libri Zhvillimi i arsimit
të
lartë në Shqipëri autor Bardhyl Golemi Vlladimir Misja Tiranë 1987 fq.
167,
169 shkruan: Shqipëria në fakultete në vitin 1979 dhe 1985 kishte më
shumë
femra se këto shtete: Rumania, Hungaria, Portugalia Jugosllavia,
Zvicra,
Greqia, Meksika, Turqia, Egjipti, Maroku, Spanja, Italia, RF Gjermane
dhe RD
Gjermane, Austria, Çekosllovakia, Belgjika, përf. citati. Arsimi parashkollor kishte
3.926
kopshte me 130 mijë fëmijë dhe 5.664 edukues. Jugosllavia kishte 432
494
fëmijë në kopshte. Kishte 1.726 shkolla tetëvjeçare, 513 shkolla të
mesme me
210 mijë nxënës. Në vitin 1991 Shqipëria kishte armatën e madhe me
rreth 100
mijë kuadro e specialistë me arsim të lartë, të profilizuar në 35 degë
të
ndryshme: Akademinë Ushtarake, Akademinë, Detare, Akademinë e Shkencave
me
12 Institute e Qendra Kërkimore, Biblioteka e së cilës kishte lidhje e
shkëmbime me 400 biblioteka e institucione shkencore të botës.
Kinostudio
“Shqipëria e Re” prodhonte 15 filma në vit e dhjetëra filma dokumentarë
e
shkencorë, të cilët ishin krenaria e kinematografisë, kulturës dhe
kombit
shqiptar. Shqipëria kishte rreth 100 kinema dhe afro 5 000 institucione
kulturore e artistike dhe në fshatrat e thella e malore. Trupat
artistike
profesioniste epnin 5 mijë shfaqje në vit si dhe zhvillonin veprimtarin
artistike më se 8 300 grupe amatore. Viheshin në skenë çdo vit gati 100
premiera teatri estrade. Vetëm në Festivalin Folklorik Kombëtar në
Gjirokastër, më 1983, u aktivizuan 70 mijë vetë. Shqipëria merrte pjesë
edhe
në festivale ndërkombëtare. Përveç muzeve të qyteteve ekzistonin edhe
rreth
2 mijë muze e shtëpi muze. Botoheshin 110 gazeta e revista dhe fondi i
librave ishte 4 milionë e 210 mijë. Radio Tirana programet e rregullta
në
Shqipërinë e Lirë i nisi më 27.11.1944. RTSH jepte 18 orë program në
ditë në
gjuhën shqipe dhe 82 orë në 20 gjuhë të botës. Në Has, në fshatin
Letaj, u
ngrit antena për Kosovën e viset shqiptare nën Jugosllavi.
Radiostacionet në
Shkodër e Kukës, në Korçë e Gjirokastër. Pas ngjarje të vitit 1981 në
Kosovë,`”Zëri i Popullit” dhe ATSh-ja aplikuan rubrikën e re “SHTYPI I
HUAJ .

PËR NGJARJET NË KOSOVË” nga Shqipëria gjithherë është folur e shkruar
për
shqiptarët në Jugosllavi (Kosovë). “Tanjug”: “Shqipëria e Enver Hoxhës”
libër i botuar edhe në serbokroatisht, Beograd, 1981. fq. 113 shkruan
vetëm
prej 18 prillit deri 31 dhjetorit 1958 shtypi shqiptar botoi 423
artikuj me
përmbajtje armiqësore kundër Jugosllavisë. Kurse gjatë vitit 1959 dhe
1960
udhëheqësit më të lartë shqiptarë folën 145 herë kundër Jugosllavisë.
Në
Durrës prodhoheshin radiot dhe televizorët: Adriatiku, Shkëndija,
Rozafa dhe
Butrinti. Në Shqipëri kishte 324 905 familje me televizorë, 498 346
familje
me radio. Në Kosovë televizorë kishte 121 mijë, radio kishte 140 mijë

Shqipëria kishte 774 spitale e shtëpi lindje, 470 ambulanca e
poliklinika të
shtrira në çdo fshat, 37 institucione të higjienës e të
epidemiologjisë.
Shqipëria kishte përqindjen më të ulët të vdekjeve dhe përqindjen më të
lartë të lindjeve në Evropë. Jetëgjatësia ishte më e larta në botë. Në
Shqipëri ushtroheshin dhjetëra lloje sportesh, e cila merrte pjesë dhe
në
veprimtaritë ballkanike, evropiane e botërore. Të papunë asnjë.
Vëllavrasje asnjë. Numri i personave me libreza kursimi 1 milion e 84.804 veta. Në
Jugosllavi ishin rreth 1 milion të papunë, Kosovë 100 mijë. Shqipëria i
vetmi vend në botë vetëm 2% të huaj. Grekë 58.758, maqedonë 4.697,të
tjerë 1.261, serbë dhe malazezë vetëm 100, sipas gjendjes së vitit 1989.
Libri i
Arben Patos Konventa Evropiane për të drejtat e njeriut nëpër qasje me
kushtetutën e Shqipërisë Tiranë 2002 fq. 179 shkruan Nga pikëpamja
organizative bashkimi demokratik i minoritetit grek i quajtur OMONIA
vepron
në 18 rrethe të Shqipërisë dhe ka rreth 200 organizata të saja në
fshatra
dhe vendbanime të ndryshme. Organizata OMONIA greke ka katër degë
kryesore
në Sarandë, Delvinë, Gjirokastër dhe Tiranë si dhe katër nëndegë në
Korçë,
Vlorë, Përmet dhe Himarë.
Libri Zef Mirdita Krishtenizmi ndërshqiptarë (Prizren 1998 fq. 236)
shkruan
Më 9 prill 1992 Dr. Sali Berisha zgjidhet për kryetar të shtetit. Maj
1992,
ripërtërihet hierarkia kishtare e kishës Ortodokse në Shqipëri apo
kisha
lindore e ritit Greko Bizantin. Kryepeshkop i kishës Ortodokse
Autoqefale në
Shqipëri emërohet Anastas Janullatosi nga Greqia, që është njëherësh
edhe
kryepeshkop i Tiranës. përfumdon citati. A thua nuk patë kryepeshkop
shqiptarë në Shqipëri. Tash Greqia deklarohet kinse në Shqipëri janë
rreth
600 mijë grek, aludohet te shqiptaret ortodoks. Duan ta bëjnë edhe
Shqipërinë multietnike si Kosovën. Maj 1986, drejtori i përgjithshëm i
OKB-së për Bujqësi dhe Ushqim (FAO) Eduard Sauma me funksionarë tjerë
të
lartë të kësaj organizate qëndruan në Shqipëri dhe vizituan disa
kooperativa
bujqësore dhe disa organizata shkencore hulumtuese.
Eduard Sauma: Jam i entuziazmuar nga niveli i lartë i bujqësisë së
Shqipërisë te kulturat bujqësore shënonin rendimente shumë të larta për
1
ha. (Marrë nga libri 2Shqipëria pas Enver Hoxhës”, Milqo Ballevski,
faqe
193, botuar në Shkup në vitin 1998). Më 11-13 maj 1990 ishte për vizitë
në
Shqipëri sekretari i përgjithshëm i OKB-së, Peres De Kuelar dhe pati
deklaruar: Krejt botën e kam shëtitur dhe ushqim më të shijshëm nuk kam
ngrënë se në Shqipëri – RTSH.
Gusht 1989 dhe 10 mars 1991. Nëna Terezë viziton Shqipërinë. Ishte me
Nexhmien te varri E. Hoxhës, vuri lule dhe pat deklaruar populli
shqiptar
nuk ka vuajtur në ketë përudhë të kaluar. TVSh 1989. Ketë thënie të N.
Terezë e konfirmoi ketë vit edhe Dr. Don Lush Gjergji në RTK, i cili ka
qenë
bashkëpunëtor dhe autorë i veprave të Nënës Terezë. Kur Shqipëria u bë
e
fortë dhe pas kërcënimeve të saj të hapura dhe të fshehta kundër
Jugosllavisë, pasoi shkarkimi i Rankoviqit, Stefanoviqit etj., 1966.
Deri në
vitin 1981 nga Shqipëria kanë ardhur profesorë në Universitetin e
Kosovës,
artistë, këngëtarë, etj. Tekstet për Universitetin dhe malli nga
Shqipëria
kanë vazhduar deri më 1989. Ashtu në Shqipëri shkonin intelektualë
nëpunës,
mësimdhënës, punëtorë etj., sidomos në grupe. U hap kufiri midis
territoreve
shqiptare. U dha kushtetuta për Kosovën. Studentë në Kosovë për
shembull, në
vitin 1979/80 kishte 47.426 veta. Akademik Mark Krasniqi më 10.12.1992,
në
një intervistë për revistën “Alternativa” dhënë profesor Z. Ballatës
thotë:
Disa shtete shumë të mëdha me potencial shumë të madh intelektual kanë
më
pak akademikë se Kosova. Për shembull Belgjika ka vetëm 18 akademikë,
Franca
jo më shumë se 40. Po në librin e katërt të Mark Krasniqit, “Mbështetje
Shkencore”, faqe 175 shkruan: Këto të drejta shqiptarëve u garantuan në
Kosovë, por edhe në Maqedoni e Mal të Zi . Në vitin 1970 në Prishtinë u
hap
Universiteti gjer në vitin 1990, për 20 vjet janë diplomuar 33 mijë
studentë
shqiptarë perfundon citati. Libri Vjetari Statistikor i Kosovës dhe
Jugosllavisë fq. 500 shkruan: Më 1998 në Jugosllavi ishin në burg
21.648
veta (Kosovë 1753 veta) dënime me vdekje 2 (1 në Bosnjë e H . dhe 1 në
Vojvodinë). Libri Historia e burgjeve të Shqipërisë gjatë shekullit XX
aut.
Femi Sufaj Tiranë 2000 fq. 127 shkruan : Më 1962 në Shqipëri të
burgosur
ishin 3342 veta shumica ordinerë. Gjendja e të burgosurve ishte gati e
njëjtë deri më 1990 (përf. citati). Nuk është punuar vullnetarisht
vetëm në
Shqipëri, psh. Libri sa hije të paska bluza partizane bot. 1975 në
Banjallukë grup aut. jug. fq. 42. shkruan: Rinia ndërtoi më se 600 km.
hekurudhë, më se 70 ura, afro 7 km. tunele, gërmoi miliona metra kub
dhe e
guri. Vetëm në hekurudha punonin afro 400 mijë të rinj e të reja. Rinia
ka
punuar në hidrocentrale, objekte industriale, fabrika, shkritore etj.
Në
ndërtimin e Autostradës V. Bashkim Lubjanë-Gjevgjeli 1.096 km. marrin
pjesë
më se gjysmë milioni të rinj, prej vitit 1948-1963. Në pjesën e
Magjistrales
së Adriatikut Kollashin-B. Pole 1964. 48 km. punonin afro 20 mijë
brigadistë. Beogradin e Ri e ndërtuan afro 140 mijë ndërtues të rinj.
Rinia
ndërtoi qytete, lokalitete tjera në tërë Jugosllavinë përf. citati.
Varri i
Titos (Kroat) është në Beograd, ashtu varre, përmendore – buste qofshin
edhe
ish diktatorë në vende tjera askush nuk i prekë. Ndërsa më 2 maj 1992
nga
varrezat e dëshmorëve të kombit u hoqën: E. Hoxha, H. Kapo, M. Peza, N.
Spiro, Spiro Moisiu, Josif Pashko, Alqi Kondi, Gogo Nushi. Spiro Moisiu
ishte baba i kryetarit të tashëm të Shqipërisë Alfred Moisiut. Libri
Kryengritje e tradhtuar aut. Panajot Barka Tiranë 1998 fq. 121 shkruan:
5.3.97. Në bazën e Kuçovës aviatorët nuk duan të ngrihen më në
fluturim. Ata
kanë informacione se nga vet ata po vriten njerëz të pafajshëm dhe
kërkojnë
për sqarim zv. min. Alfered Moisiun. Por as vajtja e tij nuk i bindi
pilotët
të ngrihen në ajër, përf citati. Josif Pashko ishte baba i Gramoz
Pashkos i
cili tash u mbyt në det me djalë, mjekun dhe ekuipazhin e helikopterit.
G.
Pashko ishte bashkëthemelues i PD. Me krijimin e Qeverisë së
Stabilitetit
1991 ishte zv. kryem. dhe min. i Ekonomisë, si Alfredi ashtu Gramosi në
bashkëqeverisje me S. Berishën. Kur është okupuar e ndarë Kosova e
viset
tjera shqiptare 1912, E. Hoxha ishte 4 vjeç dhe E. Hoxha ka qenë për
bashkimin e kombit deri në vdekje dhe kurrë nuk është pajtuar me
copëtimin e
trojeve Shqiptare, nuk i ka njohur kufijtë që janë vu pa drejtësisht
nga
Fuqitë e Mëdha në dobi të Serbisë, Greqisë, e M. të Zi. dhe për ketë
Enveri
nuk ka marrë pjesë në Konferencën e Helsinkit dhe nuk nënshkroi, kjo
konferencë ishte edhe për mos ndryshimin kufijve, kurse Ramiz Alia 1991
e
nënshkroi Aktin Final të Helsinkit, ku kufijtë në Evropë e më gjer që
nga
ajo kohë kishin filluar të ndryshojnë ku u ndanë dhe u pavarësuan
dhjetëra
shtete. Vetëm në kohën e E. Hoxhës nuk është copëtuar Shqipëria
Londineze
por është zgjeruar me Sazanin, ashtu Kosova vetëm në kohën e Enverit
kishte
kushtetutë. Ukshin Hoti në librin e tij “Filozofia politike e çështjes
shqiptare”, faqe 243, shkruan: “Por t`i mohohet Shqipërisë çfarëdo
arritje
madje edhe në planin e kulturës e të arsimit s` mund të jetë më pak se
idiotizëm politike. S' mund të arsyetohen assesi sjelljet primitive dhe
vandaliste të disave, rrëmbimet e anijeve dhe ikjet në masë jashtë
kufirit,
rrëzimi vandalist i statujës së Enver Hoxhës dhe ankesat poshtëruese
nëpër
shtetet e perëndimit”. Në librin “Afshet shqiptare nga Berisha te
Kosova” të
autorëve të huaj Pierre e Bruno Cabanes, Tiranë, 2001, në faqen 93
shkruhet
“Shumë fabrika u plaçkitën, u shkatërruan, u braktisën që në vitin 1991
dhe
më vonë kur pushteti i ri deshi t`i privatizonte s`kishte mbetur më
ndonjë
gjë e madhe për t`u shitur. Në fshat, kooperativat bujqësore, siç mund
të
shihet përgjatë rrugës në Shqipëri, pësuan të njëjtin fat: ndërtesat u
prishën, çdo plaçkitës merrte sa i mbanin krahët, tjegulla, trarë
tulla,
dyer e dritare, hekur etj. Ylli Limaj, në librin e tij “UÇK-ja dhe
çarmatosja e saj”, Tiranë 1999, në faqen 29 shkruan: “Robërimi i
popullit
shqiptar filloi me ardhjen në pushtet të Sali Berishës, u shkatërrua
ekonomia prej 6 bilionë dollarësh. Mbetën të papunë një milion
punonjës,
emigruan 500 mijë vetë, dhe filluan profesionin e prostitucionit 50
mijë
femra. Kjo gjendje e viteve 1992-1997 u mori jetën 20 mijë shqiptarëve.
Libri Preq Zogaj Luftë jo civile Tiranë 1998 fq. 4 Shkruan: Me hapjen e
depove të ushtrisë në mbarë territorin dhe me armatosjen e menjëhershme
të
krejt popullsisë. Brenda pak ditësh u bastisën dhe u shkatërruan
plotësisht
287 depo të ushtrisë, ndërsa 1011 të tjera u shkatërruan pjesërisht
sipas
një përllogaritje të më vonshme, të ministrisë së mbrojtjes, u rrëmbyen
nga
depot ushtarake afro 656 mijë armë të tipave të ndryshme, mbi një
miliardë e
gjysmë fishekë, 3,5 milion granata dore, një miliardë mina. Dëmi i
përgjithshëm llogaritet afro 800 milion dollarë, shifër e përafërt me
borxhin e skemave piramidale ndaj kreditorëve. Po aty fq. 44. Mendimi i
popullit S. Berisha. ishte e keqja e madhe e Shqipërisë dhe se vetëm
largimi
i tij me hir a me pahir nga pushteti, nga politika dhe madje nga
Shqipëria
do ti hapte rrugë paqes dhe begatisë në vend. Libri Frrok Qupi Vlora 97
Tiranë 1998 fq. 165 shkruan. Po të mos ishte Vlora në fillim të
shekullit,
Shqipëria do të ishte e coptuar. Atë politikë ekspansioniste dhe
përçarëse
tentoi ta bëjë edhe Berisha. Dëmi më i madh i tij është se tentoi ta
copëzoi
shtetin shqiptarë me qëllim vetëm për të sunduar në një pjesë sado të
vogël
të vendit. Berisha i përket periudhave më të errëta të historisë
evropiane.
Ndarja veri jug ka qenë ide e kancelarive të vjetra që e përcolli në
ditët e
sotme vetëm Berisha. Libri Abdi Baleta Kundërshpifografi Tiranë 2005
fq. 110
shkruan: Vajza e Berishës është e para që ka shkuar në Kosovë me
ndihmën e
një zotërie Skandinav që kishte qenë në Shqipëri si ekspert për hetimin
e
vrasjes së A. Hajdarit. Pikërisht vajza e S. Berishës. ka punuar në
Mitrovicën Veriore ka shkuar për punë deri në Beograd meqenëse ajo në
Serbi
ka edhe njerëz të gjyshes së saj Milicës. Pra siç u vërtetu në këtë
shkrim
nuk qëndrojnë shpifjet që i janë bërë E. Hoxhës pas vdekjes kinse ai
s'ka
qenë i interesuar për Shqiptarët e Kosovës e më gjerë kinse e ka shitur
Kosovën, ka qenë pro jugosllav, ka qenë diktator, ka pasur shumë në
burgje,
populli ka punuar shumë, rinia punë vullnetare, Shqipëria ka qenë e
izoluar
dhe e pa zhvilluar etj.etj. njollosje siç pat deklaruar D. Agolli në
emisionin kushtuar Ukshin Hotit – “ Ne jemi popull i veçantë në botë të
cilit njerëzit e mirë nuk i duam!”. Siç është vërtetuar nga populli dhe
shkencërisht, kush e mohon të kaluarën nuk ka as të ardhmen.
(Shënim, në vend të fusnotave: Në këtë punim a artikull me shifra
ekonomike
e kulturore jam shërbyer nga Vjetari Statistikorë i Shqipërisë, Tiranë
1991,
nga Fjalori Enciklopedik i Shqipërisë Tiranë 1985, nga Vjetari
Statistikorë
i Kosovës dhe i Jugosllavisë 1989 dhe nga Gjeografia Ekonomike e Mark
Krasniqit 1985 Prishtinë. Me qëllim që të jem sa më objektiv kam
shfrytëzuar
referenca (citate) nga disa autor të kohës si nga ata kombëtarë e
ndërkombëtarë dhe gjithashtu jugosllav)

Këtu e përfundoj këtë temë

http://sq.wikipedia.org/wiki/%C3%87am%C3%ABria

xhavo
EDHE KETU SKE KU TA ULISH FIGUREN E TE MADHIT ENVER TI NDYTESYN SERBOGREKO SLLAVE LEXO LEXO LEXO TE KAM THEN O PIJANEC
Napoleon Zerva pati lindur në Nartë, në një familje
shqiptare, fisi i së cilës ishte mbiquajtur
?Rrrerrat?(Rrenacak ?I.D.H.). Ky fis që rreth viteve
1803-1810 kishte avulluar nga Zérva (fshat shqiptarësh
ortodoksë në pllajat lindore të luginës së Lelovës në
Çamërinë Jugore), ndoshta për shkak të pabesisë së treguar
ndaj Ali Pashë Tepelenës. Këtë të vërtetë e zë në gojë edhe
Haxhi Shehreti, oborrtar i Ali Pashës. Si shenjë pabesie,
turpi dhe mallkimi ngado që shkuan atyre iu ruajt mbiemri
Rrerrat. Që nga koha e vendosjes së Rrerratëve në Nartë e
deri më 1926 -kur qiti zverk Napoleoni në fjalë- nuk dimë
gjë prej gjëje. Pikërisht atë vit ai gjëndej oficer i
besuar dhe mik i ngushtë i gjeneral Pangallos. Po, kur ky u
ndodh jashtë Athinës, ?miku? dhe ?besniku? i tij, N. Zerva,
i nxitur nga vesi i të parëve të vet, Rrerratëve, e
ripërtëriti trashëgiminë e tij; pa kurrfarë ngurimi e turpi
u vu përkrah një grushti ushtarakësh që rrëzuan
kryeministrin, gjeneral Pangallon. Për Rrerratin fjala
besnikëri do të thoshte pabesi. Mohimi i fjalës së nderit
të dhënë prej tij quhej zgjuarsi, zotësi e jo turp. I prirë
nga këto vese, atij s?i erdhi aspak rëndë t?u tregonte
bërrylin edhe bashkëkryengritësve, të prirë nga gjeneralët
Gonata, Kondili, Plastira etj. Mirëpo vesi i pabesisë së
përsëritur shkaktoi flakjen e tij si rreckë nga ushtria.
Ndëshkimi i tij ishte aq i pafalshëm, saqë atë s?e
përfillën as në vitet 1940-1941, kur në ushtri u thërritën
me gradë oficeri avokatë, gjyqtarë, administratorë etj,
njerëz gishtrinjtë e të cilëve ishin mësuar të lëviznin
vetëm penën e kurrën e kurrës shulin a këmbëzën e shkrepjes
së pushkës; madje nuk shpëtuan nga thërritja nën armë as
mësuesit, duke e lënë mësimdhënien vetëm tek mësueset. Po,
ja që gjëndja shpërthyese antigreke në Çamëri ishte aq
tronditëse, sa i detyroi ish-ndëshkuesit e dikurshëm të
tij: Gonatën, Kafandarin, Plastirën, Sofulin, Papandreun
etj. që, jo vetëm të pajtoheshin me rrenegatin e vet, por
edhe ta përqafonin.
Pasi N. Zerva arriti në vendin e caktuar, pranë tij u
dërguan me lugë në brez dhe me thikë në dorë shumë e shumë
të etur për gjak e rraqe. Ai shpalli se me turmën në fjalë
kishte formuar çetat e armatosura E.O.E.A dhe organizatën
E.DH.S. Ky ?luftëtar? ?doemos sipas udhëzimeve të Rrallit
me shokë- vendosi lidhje me komandaturën gjermane. Pranë
saj dërgoi ish-kapterin e rojës mbretërore, Theodhori Viton
nga fshati Camanda, i cili prej tij, pas ikjes nga rreshtat
e ushtrisë ELLAS-ite, qe graduar kapiten. Caktimi i një
oficeri të tillë ndërlidhës ndërmjet komandës gjermane në
Çamëri dhe N. Zervës, për KËSHILLIN ishte paralajmërim
shumë domethënës. Duke qënë në dijeni të plotë si për
pabesitë dhe kopukërinë e Theodhori Vitos, ashtu edhe të
eprorit të vet, N. Zervës KËSHILLI ishte i bindur se në
Çamëri dikur do të shpërthente ?Era e Surit?. Për të
fuqizuar mbrojtjen për aq sa mundej, komandanti ushtarak i
KËSHILLIT, major Nuri bej Jusuf pasha Dinua nga Paramithia
ngriti edhe një kompani të dytë ushtarake.
U tha se N. Zerva ishte në lidhje të vazhdueshme me
komandaturën gjermane; në njërën prej shkresave të tyre
thuhet se me N. Zervën kishte një marrëveshje ?asnjëanësie,
e arritur me ndërmjetësinë e Nojbaherit; pala greke i ishte
përmbajtur në çdo drejtim?. Në një tjetër shkresë gjermane
thuhet: ?Qëndrimi i deritashëm ndaj Zervës duhet që të
ruhet, me qëllim që të arrihet përmbushja e kërkesave
gjermane?. Grupi ushtarak E më 16.8.1944 kryekomandantit të
J-L. i shkruante: ?Në Greqinë Perëndimore ?siç e quanin ata
Çamërinë- Zerva mbajti qëndrim asnjëanës dhe nuk dëgjoi
kërkesat e aleatëve për të goditur trupat gjermane...?.
Duke mos dashur të prishnin ?asnjëanësinë? me gjermanët,
zervistët vazhduan të preheshin dhe të maheshin nëpër
humbëtirat e Sulit. Vetëm pas kërcënimit të fuqive aleate
në Mesdhe njoftuar N. Zervës më dt. 23.8,1944 dhe pikërisht
kur gjermanët po tërhiqeshin nga Çamëria, ai vendosi t?i
godiste.
Sapo KËSHILLI pa se fuqia e tij ushtarake ishte e
pamjaftueshme për të ndalur mësyesit zervistë, vendosi
zhvendosjen e çamërve islamikë të vendbanimeve anësore.
Mirëpo komanda gjermane e kundërshtoi rreptësisht një gjë
të tillë. Dhe jo vetëm kaq, po, kur KËSHILLI vendosi të
shpëtonte ç?kishte mbetur ende gjallë nga popullata e
Paramithisë, komanda gjermane shpalli se do ta godiste
rreptësisht, nëse ai si masë kundërvënëse do të merrte masa
të ndërsjellta ndaj grekërve. Në rrethana të tilla
divizionet zerviste iu vërsulun bishërisht çamërve
islamikë, duke përmbushur kështu atë për të cilën i kishin
krijuar; qindra burra, gra, fëmijë e pleq binin nën tehat
e thikave dhe para breshërive të plumbave të tyre.

keto jan faktet jo qe thua ti se ENVERI MADH TE KAM THEN UN TY KU TE PERMENDISH ENVERIN TE BEJSH SIKUR E PERMEND MUHAMEDIN
Cameria,e pare gjeografikisht

Cameria eshte gjeografikisht e lokalizuar ne veri-perendim te Greqise. Ky rajon i mrekullueshem ka nje trashegimi te pasur te Shqiperise dhe vetem ne vitin 1912 eshte aneksuar ne menyre te pandershme dhe te pajustifikueshme nga Greqia. Kjo ishte si rezultat i vendimit te Fuqive te Medha per t'i dhene Camerise, Greqise, ne te njejten menyre sesi ato i dhane Kosoven dhe territore te tjera shqiptare Serbise, Maqedonise dhe Malit te Zi.

Fjala Cam eshte nje evolim "t'chiam" qe eshte vete emri i nje lumi te vjeter qe kalonte permes Camerise. (Fjala T'chamis haset ne shume harta te vjetra romake dhe helenike, duke na treguar se emri Chameria eshte me i vjeter se Epiri dhe eshte perdorur vetem nga shqiptaret). Ajo qe eshte me e rendesishme eshte fakti se cdo gje rreth Camerise tingellon shqiptare. Ajo ka me shume se kuptim topologjik, ndersa Camet kane nje etnitet, tradite dhe zakone te mirefillta shqiptare.

Nje pjese e madhe e popullsise came eshte e lokalizuar ne bregdet dhe shkon pergjate Gjirit te Prevezes. Nje numer tjeter i madh i qyteteve dhe fshatrave te tyre jane te lokalizuara ne te dy anet e "kalamait".

Qindra dhe mijera shqiptare nga krahina e Camerise jane perzene me force nga forcat greke ne vitin 1944 dhe tashme jane rezidente bashke me pasardhesit e tyre ne Shqiperi. Gati 850.000 prej tyre jane perzene ne drejtim te Turqise, ne periudhen mes viteve 1913-44.

Gjate veres se vitit 1944, forcat nazi-fashiste qe jane drejtuar nga Zerva kane goditur mjaft fshatra dhe qytete dhe si rezultat i kesaj gati 9000 shqiptare jane vrare barbarisht. Numri zyrtar i tyre ne Shqiperi eshte ne mes 150.000 dhe 300.000 banore.

Popullsia e Camerise ishte rreth 93 perqind shqiptare, ndersa pjesa tjeter perbehej nga grupe te tilla si greke, vllehe dhe rome. Ne shekullin e 19-te, 80 perqind e popullsise shqiptare ishin te besimit musliman. Procesi i konvertimit te tyre ka filluar ne shekullin e 18-te. Ndersa 20% ishin kristiane ortodokse. Gjithsesi, agimi i frikshem i Luftes se pare boterore e gjeti komunitetin shqiptar te perbere nga 50 % te besimit musliman dhe 50% te besimit ortodoks. Pas luftes nje pjese e popullsise muslimane eshte perzene nga forcat speciale greke duke lene ortodoksit dhe gati 13 % muslimane, qe tashme ishin konvertuar ne ortodokse per te mbijetuar.
............
Genocidi dhe masakrimi i cameve nga greket


Nderrimi i emrave te qyteteve dhe fshatrave te Shqiperise se jugut nga fashistet greke para dhe pas perfundimit te Luftes se Dyte Boterore. Perpjekjet per spastrimin e shqiptareve dhe masat e renda te aplikuara kunder tyre.

Ceshtja came dhe pergjithesisht ceshtja e minoritetit shqiptar ne Greqi, lindi me vendimin e Konferences se Londres me 1913, e cila e shkeputi kete treve shqiptare dhe ia aneksoi ate Greqise. Qe nga kjo kohe fillon nje presion i vazhdueshem, nje politike sistematike e shtetit grek dhe e forcave te ndryshme ultranacionaliste per shkombetarizimin e kesaj treve. Per kete qellim u perdoren te gjitha menyrat, si tatimet e renda, grabitja e tokes, perjashtimi i popullsise nga pjesemarrja ne administraten shteterore, ndalimi i dhunshem i arsimit ne gjuhen amtare, madje edhe ne shkollat fillore, vrasjet, burgimet, denimi me dhune deri ne masakrat e pergjakshme.

Me 1913 u krye masakra ne perroin e Selamit (Paramithi) e 72 krereve te Camerise dhe e qindra te tjereve nga kapiteni famekeq Deli Janaqi. Ne perfundim te Luftes se Pare Boterore, me 1918, u perpilua plani i grabitjes se tokave te popullsise came. Ligji i te ashtuquajtures Reforme Agrare, i aplikuar vetem ne Cameri, u rrembeu shqiptareve te cilet u degdisen ne Anadoll, me mijera hektare toke buke, siperfaqe te medha me vreshta, qindra mije rrenje ullinj, te cilat u bene prona te elementeve greke. Keto masa u pasuan nga organizimi i cetave terroriste ne territorin e Camerise, sanksionet ekonomike, lufta raciale, braktisja e popullsise shqiptare ne injorancen me te thelle, inkurajimi i kryqezatave fetare.

Perpjekjet e dhunshme te vitit 1923 per ta shperngulur me force popullsine came ne Turqi, shenojne nje kulm te papare ne politiken e eger shoviniste greke. Bilanci qe shume tragjik per popullsine shqiptare.

Greqia qe nder shtetet e para ne Ballkan ne te cilat triumfoi fashizmi. Ne gusht te vitit 1936, Jorgos Metaksai vendosi diktaturen fashiste. Viktima e pare ishte popullsia came. Fashistet e ores se pare, tregtari Stavro Koconi dhe oficeri i xhandarmerise Zambeta filluan goditjet sistematike ne Filat, Pituljete, Gumenice per zhdukjen e popullsise came. U shkua deri atje sa populli i Paramithise u ndalua me violence te fliste ne gjuhen shqipe. Qeveria greke beri cmos qe te percante popullsine shqiptare came, duke u perpjekur te kunderveje te krishteret ndaj muslimaneve. Kjo politike shteterore nuk kaloi pa lene gjurme, pasi popullsia e kesaj zone ne shumicen derrmuese ishin e paarsimuar dhe nuk u arrit qe qarqet intelektuale te dominonin situaten. Popullsise came iu ngarkuan taksa te renda, te cilat nuk kishin vetem natyre fiskale, por synonin ta detyronin ate te emigronte ne Shqiperi ose gjetiu. U ndryshuan emrat shqiptare te fshatrave Spatari, Galbaqi, Picari, Varfanj, Arpika me emra greke, respektivisht Trikoforo, Ella, Aetos, Parapotume, Perdhika duke i kolonizuar me greke, me qellim ndryshimi te raporteve te popullsise.

Para se te hynte ne Greqi, ushtria fashiste italiane, qeveria greke filloi nje fushate te re masakrash dhe krimesh nga me monstruozet kunder popullsise shqiptare. Dy muaj para konfliktit italo-grek, qeveria fashiste e Metaksait kreu nje akt ndofta pa precedent ne historine boterore. Te gjithe meshkujt nga 16-70 vjec, mbi 5000 burra, u burgosen dhe u derguan ne ishujt e larget te Egjeut. Ky veprim u krye ne baze te vendimit te marre me pare ne Gumecine nga nje mbledhje e kryesuar nga Dhespoti i Janines, Spiridoni, ku merrnin pjese edhe zv/Prefekti i Gumenices Jorgo Vasilako, komandanti i Korafilaqise dhe perfaqesues te grekeve te Camerise. Nga ky kontigjent viktimash 350 veta u masakruan, 400 te tjere vdiqen me vone gjate internimit nga torturat dhe uria. "Ne kete menyre-shkruan Jani Sharra-qeveria e vendosi elementin shqiptar, mysliman, haptazi ne kampin e armikut" duke e paragjykuar popullsine came.

Rekrutet came, si shtetas greke te mobilizuar ne vitet 1939 dhe 1940, qe ne ate kohe ndodheshin ne sherbim ushtarak, me urdher te Korparmates se Janines, u vune te thyejne gure dhe te ndreqin rruge ne formen e punes se detyrueshme. Ne takimin qe pati Komandanti i Divizionit VIII te Epirit, gjenerali Kacimitro, me 2000 djem came, u kerkonte mendime per rrezikun qe i kanosej vendit nga Italia fashiste. Camerit u treguan te gatshem per te luftuar armikun e perbashket. Por per cudi, ne vend te armeve u dhane kazma dhe lopata per te vepruar ne prapavija per ndertim rrugesh. Ishte nje qendrim mosbesimi i autoriteteve greke ndaj cameve dhe njeherazi dhe nje fyerje e poshterim per ta, duke i trajtuar jo si bashkeluftetare, por si rober lufte. Nga ana tjeter, Italia gjate pergatitjeve te luftes me Greqine nuk mund te mos merrte ne konsiderate per interesat e saj gjendjen diskriminuese te shqiptareve te Camerise. Ciano, minister i Jashtem i Italise, ne gusht te vitit 1940, do t'i vinte ne dukje ambasadorit grek ne Rome se "Greqia ishte e vendosur me te gjitha mjetet qe disponon te vazhdoje nje program politik, ka diskriminuar ne menyre teper te rende shqiptaret ne favor te grekeve. Dhe kete e ka bere ne te gjitha fushat e veprimtarise, qe nga ajo e lirise personale e ne ate ekonomike, deri ne ate te mesimit te gjuhes... i kane larguar shqiptaret ne rajone larg qendrave te medha, duke i mbajtur ne kushte primitive".

Shperthimi i Luftes Italo-Greke me 1940 thelloi tensionin politik ne Cameri. Megjithe perpjekjet e pushtuesit per ta terhequr minoritetin shqiptar ne anen e tij dhe pavaresisht se popullsia came gjate regjimit fashist te Metaksait kishte vuajtur shume, ajo pergjithesisht mbajti nje qendrim neutral ndaj paleve ne konflikt. "Edhe kur italianet pushtuan Gumenicen-shkruan Jani Sharra-rralle ndonje cam u bashkua me ta".

Gjithkush mund te shtroje pyetjen: pse u mbajt ky qendrim i ashper ndaj minoritetit shqiptar ? A ishte kjo nje mase vetembrojtjeje nga ana e autoriteteve lokale dhe qendrore greke ? A u shkaktua kjo vetem nga frika e nje hakmarrjeje te mundshme te shqiptareve per krimet qe ishin kryer ndaj tyre nga regjimi i Metaksait dhe bandat greke ? Te dhenat provojne se asnjera prej ketyre arsyeve nuk perbente shkakun e ketij veprimi kriminal. Synimi ka qene akoma me i larget dhe njekohesisht me antishqiptar. Edhe ne situatat e veshtira dhe te komplikuara, kur Greqise po i trokiste lufta ne dere, autoritetet greke me gjakftohtesi u perpoqen te perfitonin c'te mundnin. Ata gjykuan se ishte krijuar nje moment i pershtatshem ne marredheniet nderkombetare per spastrimin etnik perfundimtar te Camerise. Kete e provon edhe fakti se pas shperthimit te luftes, pasi u be e qarte se kapitullimi i Greqise perballe ushtrive italiane ishte i afert, autoritetet lokale greke te Camerise pergatiten listat dhe po perpiqeshin te siguronin mjetet e nevojshme te mbartjes per te gjitha grate dhe femijet qe kishin mbetur ne Cameri me qellim qe kur te hynin ushtrite e huaja ketu, te mos gjenin kembe shqiptari.

Pas thyerjes se ushtrive italiane dhe terheqjes se tyre nga Greqia u intensifikua dhuna dhe terrori i qeverise se re greke mbi popullsine shqiptare te Camerise. Te burgosurit dhe te internuarit came u liruan vetem pas pushtimit te Greqise nga ushtrite gjermane ne nje gjendje te rende shendetesore dhe shpirterore.

Pas pushtimit te Greqise nga gjermanet, pritej qe camet e kthyer nga internimi te hakmerreshin ndaj forcave shoviniste greke, qe kishin qene shkaktare te vuajtjeve. Por ndodhi krejt ndryshe. Ata u ngriten mbi pasionet shoviniste dhe zgjodhen rrugen e bashkepunimit dhe te bashkejeteses per te perballuar bashkerisht gjendjen e rende qe u krijua nga pushtuesit e rinj gjermane. Per kete qellim u organizuan dy mbledhje te gjera ne Koske dhe ne Spatar. Njerez me ndikim ne krahine si Musa Demi, Shuaip Llajo, Isuf Izeti, Xhaferr Cafuli, Jasin Sadiku dhe shume te tjere punuan me perkushtim per te krijuar atmosferen e mirekuptimit midis dy komuniteteve, greke dhe shqiptare. Madje fshataret e Varfanjit, Salices etj., derguan perfaqesuesit e tyre ne fshatrat e krishtera ku burrat ishin larguar nga frika e hakmarrjes, duke i siguruar qe te ktheheshin se asgje e keqe nuk do t'i gjente.

Ne zonen e Gumenices dhe te Filatit ishte bere rregull qe asnje grup i rezistences greke nuk dilte ne zonat e lira pa qene i shoqeruar nga nje shqiptar cam. Pikerisht per kete veprimtari e sakrifice, jo pak came dolen para gjykatave te pushtuesit dhe u burgosen. Duke pasur parasysh kete realitet te mirekuptimit dhe te bashkepunimit midis dy komuniteteve (greke dhe came shqiptare) studiuesi Niko Zhangu shkruante: "Sikur shqiptaret came te ishin kriminele, do te zhdukeshin te gjithe fshatrat e krishtere te Thesprotise rreth fshatrave shqiptaro-came".

Per qarqet shoviniste greke nuk ishte i pranueshem mirekuptimi dhe bashkeveprimi midis komuniteteve shqiptare dhe greke. Per te nxitur percarjen e tyre, ata nxiten vrasjen e cameve me influence si Tefik Qemali, Jahja Kasemi, Jasin Sadiku etj. Me vrasjen e shqiptareve te tjere nga ceta e Kocnikolles, punet moren nje drejtim te rrezikshem. Te revoltuar nga keto akte, nje grup camesh u drejtuan per te djegur Rahulin, por u doli perpara popullsia e Karbunarit, nje fshat i madh i perbere prej shqiptaresh dhe i ndaloi. Edhe pse Rahuli shpetoi nga nje katastrofe e sigurte, "me pas bandat e Zerves theren edhe grate dhe femijet e atyre qe shpetuan Rahulin", domethene banoret e Karbunarit. Ne keto rrethana, disa krere te Camerise u perpoqen te formonin nje batalion per mbrojtjen e saj. U formua nje batalion i cili kishte vetem gjysmen e efektivit te nje batalioni te zakonshem, afro 300 veta. Per arsye se gjermanet nuk donin te prishin marredheniet me qeverine kuislinge te Ralisit, ky batalion veproi brenda kufijve politike te shtetit shqiptar. Populli u armatos, por nuk pranoi te bashkepunonte me gjermanet, nuk u fut ne kete batalion dhe nuk i perdori armet kunder popullsise greke, por perkundrazi u rezistoi ne menyre demonstrative perpjekjeve te gjermaneve per ta hedhur kunder elementit grek. Qellimi i armatosjes se popullsise came ishte thjesht nje mase vetembrojtese, pasi ata kishin vuajtur shume nga shovinizmi grek. Por ajo qe i shqetesoi me shume atehere forcat shoviniste greke ishte ngritja e keshillave shqiptare ne te gjithe Camerine. Ne mars te vitit 1943 u formua ceta e pare mikste, e cila bashkepunonte me EAM-in. Tashme, edhe biografet e Zerves, si Mihal Miridhaqi nuk e mohojne kontributin dhe pjesemarrjen e cameve myslimane ne radhet e rezistences antifashiste greke, ne formacionet e ELLAS-it dhe EAM-it. Historiani i lartpermendur thekson se camet nxorren mbi 1000 luftetare. Popullsia came filloi te organizohej ne luften kunder fashizmit ne dimrin e viteve 1942-1943, madje qe ne veren e vitit 1942 u krijua ne Filat grupi ilegal i rezistences antifashiste i perbere nga Njazi e Kasem Demi, Mustafa Sulo (Kalbaqi), Dervish Dojaka, Muharrem Demi, Braho Karasani, Sami Alushi, Tahir Demi, Vehip Huso e shume te tjere. Ata punuan ne rreze te kufirit te Shkalles se Zorjanit e me thelle per organizimin e rezistences, per krijimin e bazave te luftes, per popullarizimin e ideve te Kartes se Atlantikut, e cila u garantonte popujve e pakicave etnike liri, barazi dhe te drejten e vetevendosjes pas fitores mbi fashizmin. Ne shkut te vitit 1943 u krijua ceta "Cameria" dhe pak me vone batalioni "Cameria", i cili zhvilloi ne shtator 1943 betejen e famshme te Konsipolit kunder gjermaneve, qe zgjati 55 dite. Ajo beteje u shqua per pjesemarrjen e gjere te popullsise se Camerise, te Delvines dhe te minoritetit pa dallim kombesie e shtresash shoqerore. Ne mars te ketij viti u krijua formacioni i pare mikst shqiptaro-grek. Ai luftoi me trimeri kunder gjermaneve dhe zervisteve ne Mallun, ne Revani, ne Theojefira, ne Pleshavice, ne malin Kacidhjar e gjetke. Ne pranvere te vitit 1944 ne Qeramice u formua Batalioni IV "Ali Demi" me me shume se 500 djem came. Ky batalion hyri ne perberje te Regjimentit XV te Ushtrise Nacionalclirimtare Greke (EAM). Gjate luftimeve te tij ne rrugen Janine-Gumenice, Koske, Smarte e Lopes si dhe ne Mallun rane trimerisht deshmoret Muharrem Myrtezai, Ibrahim Halluni, Husa Vejseli etj. Gjithashtu, shume came moren pjese ne Brigaden VI, VII, IX dhe XI te ushtrise greke. Edhe misioni britanik qe kreu hetime ne Cameri nuk e mohonte pjesemarrjen e cameve ne radhet e EAM-it

Me rastin e 64 vjetorit të gjenocidit grek ndaj shqiptarëve të Çamërisë


Të nderojmë viktimat e gjenocidit grek ndaj çamëve


Shkruan: Shpëtim IDRIZI

Tiranë, 25. 06. 2008


Kam dalë sot para jush si deputet i këtij Kuvendi të nderuar, si qytetar - pjesë e komunitetit krenar dhe të lidhur pandashëm nga njëri-tjetri, atij çam. E bëj këtë deklarim sot, ashtu si edhe dy vjet dhe një vit më parë kur unë dola përpara jush, për të kujtuar datën 27 qershor, një datë që është caktuar nga Parlamenti shqiptar si ditë e nderimit dhe përkujtimit të viktimave të gjenocidit ndaj çamëve, por gjithashtu e ribëj këtë deklarim sot edhe me bindjen se veç një ndërgjegjësimi më të madh, veç solidaritetit njerëzor të qytetarëve, asgjë nuk ka ardhur në zgjidhjen e problemeve të këtij komuniteti martir, që prej 60 e ca vitesh jeton larg shtëpive dhe trojeve të tij.


Persekutimi, vrasja dhe shpërngulja e çamëve nga barbarët grekë!


Jeton i privuar nga e drejta e pronës, identitetit, por edhe e varreve të të parëve. Pra sot, përpara jush, do të doja të bëja një homazh për mijëra shqiptarë të Çamërisë, që 64 vjet më parë u vranë thjesht dhe vetëm pse ishin shqiptarë. Do të doja të falënderoja deputetët e Parlamentit shqiptar të majtë e të djathtë, që më kanë përkrahur dhe më inkurajojnë vazhdimisht në këtë çështje dhe që janë gati t‘i bashkëngjiten miratimit të një rezolute për çështjen çame. Do të doja të falënderoja publikisht Z.Gjika, kryetar i Bashkisë Vlorë, për gjestin fisnik të dhënies së titullit "Nderi i Qytetit" të 15 qytetarëve të komunitetit çam. Por, njëkohësisht dhe kryetarin e Bashkisë së qytetit të Elbasanit, që me miratimin e këshillit bashkiak të këtij qyteti akordoi fonde për përmendoren, me titullin sinjifikativ "Klithma", si mishërim i vuajtjes dhe tragjedisë çame ...

Të nderuar kolegë deputetë!

Mos prisni që unë të lëshoj nga goja fjalë, që duan të provokojnë keqardhjen tuaj. Por unë dua të provokoj vëmendjen tuaj; Do të doja të nxis reagimin e dinjitetit tuaj; do të doja të nxis veprim politik të arsyeshëm, që ka vetëm një synim: Drejtësi për ata mijëra të mbijetuar nga gjenocidi i pranverës së ‘44-ës deri në pranverën e 45-ës, për pasardhësit e tyre, që janë me qindra mijëra, e që politika prej shume kohësh përpiqet t‘i përdorë në rast zgjedhjesh... Por, së pari, më lejoni të shpjegoj arsyet e kësaj ndërhyrjes time, jo mbi argumente që studiues, të cilët vijnë nga kjo popullsi martire kanë dhënë me shumicë, por mbi argumente të dhëna nga studiues të paanshëm- amerikanë, anglezë, madje dhe vetë grekë, studiues grekë të arsyeshëm. Po i kthej përgjigje pyetjes kryesore. Pse në fund të Luftës së Dytë Botërore, njësitë nacionaliste të Zervës menduan të shfarosnin të gjithë popullsinë shqiptare myslimane të Thesprotisë së sotme? Pse ata, që menduan se fituan luftën, e konsideruan normale që të shfarosnin, të përzinin nga toka e të parëve të tyre, rreth 30 mijë bashkatdhetarë tanët, të cilët popullonin viset e Çamërisë? Të kishin si plaçkë lufte qindra mijë hektarët tokë të tyre, miliona rrënjë ullinj, depozitat e tyre bankare, gjithçka? Për ta bërë këtë ata nuk u ndalën as para masakrave të tmerrshme. Donin madje të shtyheshin dhe më: të merrnin gjysmën e Shqipërisë, sepse ishte Vorio Epir. Mbi 2970 vetë, jo thjesht të rinj, por kryesisht pleq, gra dhe fëmijë, u vranë, qindra gra të tjera u përdhunuan në kampet famëkeqe greke në kufi me Shqipërinë, e pjesa që mbeti u përzu në disa valë drejt Shqipërisë, që posa kishte dalë e rrënuar nga lufta. 2430 vdiqën rrugës dhe pothuajse 30 mijë çamë mbërritën të dërrmuar në Shqipërinë e varfër. Këto janë të dhëna të Misionit Anglez në ndihmë të njësive greke të Zervës, që nuk arritën të ndalonin masakrën. Drejtues të këtij misioni, kanë pranuar në vitet e fundit të jetës, në librat e tyre me kujtime, masakrat e kryera egërsisht në kurriz të shqiptarëve myslimanë të Greqisë dhe indiferencën e tyre. Të dhënat e këtyre librave mbështeten dhe nga shefi i Misionit Amerikan në vitet e para pas çlirimit në Shqipëri, Xhakobs, i cili vizitoi kampet e mbushura me çamë në kufirin e Shqipërisë: "Autoritetet greke kanë shumë t‘i shpjegojnë botës për përzënien e mbi 20 mijë çamëve nga tokat e tyre, kryesisht pleq dhe fëmijë" tha ai. Në të njëjtën linjë me të ishte dhe ndihmësatasheu ushtarak amerikan në vitet ‘45-‘46, Uilliam Mek Nill. Por nuk janë vetëm të huajt që flasin, por dhe vetë grekët. Lexoni autorët si, Elefteria Manda, Jorgos Margaritis, që krahason dëbimin e çamëve nga Greqia me atë të hebrenjve, duke i konsideruar dy komunitetet si "bashkëkombësit e padëshiruar". Pyesni për një aktivitet universitar në Athinë, që iu kushtua çështjes çame me sens realist pikërisht më 16 shkurt, një ditë para shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Dikush mund të thotë: pse ne sot duhet të merremi me diçka me karakter historik? Pse ne duhet të helmojmë klimën miqësore të marrëdhënieve midis Shqipërisë dhe Greqisë? Si anëtar i një partie politike, që ka bërë shumë për forcimin e këtyre marrëdhënieve, mendoj se kam të drejtë megjithatë të kërkoj që, këto marrëdhënie të vendosen përfundimisht mbi baza dinjiteti. Komshinjtë kanë të drejtë t‘i marrin borxhe njëri-tjetrit, ata mund të kenë dhe histori konflikti me njëri-tjetrin, por sot duhet të jenë në paqe dhe duhet t‘i shlyejnë borxhet e historisë, nëse nuk i falin me marrëveshje. Shqipëria e sotme nuk është Shqipëria e dalë nga konflikti civil i 1997-ës, por një vend që pritet të marrë ftesën për NATO. Pretendimet për gjoja helmim të marrëdhënieve, nëpërmjet ngritjes së kësaj çështjeje, i kanë të gjithë ata, që duan të na kompleksojnë; të gjithë ata, që ngrenë gjoja shqetësimin se Greqia do të reagojë duke përzënë emigrantët, të cilët mbajnë në këmbë ekonominë shqiptare. Unë nuk e besoj këtë përrallë. Ka kaluar koha e përzënieve masive. Greqia e sotme nuk është Greqia e djeshme, por dhe ekonomitë tona janë aq shumë të ndërvarura nga njëri-tjetri, sa një veprim i tillë as që mund të mendohet. Ne duhet jo thjesht të flasim, apo të organizojmë përkujtimore, por dhe të veprojmë, brenda normave të së drejtës ndërkombëtare dhe rregullave të fqinjësisë së mirë. Ne duhet të flasim, pra të mos heshtim për një çështje kaq madhore si kjo, aq më shumë pse për këtë çështje flasin të tjerët, madje dhe grekët. Duhet ta bëjmë këtë që tani, duke e konsideruar si një çështje të shtruar për zgjidhje. Unë nuk po flas për rivendikime territoriale. Unë po flas për drejtësinë që autoritetet e vendit fqinj dhe mik duhet të japin në favor të ish-shtetasve të tyre me kombësi shqiptare. Atyre, që kërkojnë që ne të harrojmë, më duhet t‘u them: Jo! Nuk është thjesht amaneti i atyre, që u vranë barbarisht, i atyre që vdiqën në Shqipëri pa parë dhe njëherë të vetme vatrën stërgjyshore. Nuk është çështje sentimentale, por çështje drejtësie. Siç mund ta dinë ata që kanë minimum kulture juridike, krimi i gjenocidit është i paparashkrueshëm. Dhe ajo që ndodhi mbi pjesën myslimane të popullsisë çame të Greqisë i kishte dhe i ka të gjitha elementet e gjenocidit, sipas konventës për parandalimin dhe ndëshkimin e gjenocidit të vitit 1948. Unë nuk propozoj të procedojmë Greqinë për gjenocid në Hagë. Por, ne kemi të drejtë të kërkojmë ndjesën e Greqisë për këtë vepër gjenocidale dhe pastrimi etnik. Ne nuk mund të dëgjojmë prej atij, që na mori pronat, këshilla për t‘ju drejtuar gjyqit ndërkombëtar. Ne nuk mund të pranojmë arsyetimin, se gjithë popullsia çame ishte bashkëpunëtore e fashizmit. Ka plot autorë grekë dhe të huaj, janë diplomatët amerikanë, si ambasadori Mkweagh i viteve të luftës, që thonë se çamët nuk i shërbyen Italisë pushtuese, duke e zhgënjyer atë. Ka plot prova të luftës së partizanëve çamë në njësitë partizane mikte, e siç del dhe nga shtypi i kohës, ka shumë dëshmorë të rënë për liri. Ne nuk mund të pranojmë sot arsyetime banale se gjithë popullsia çame ishte bashkëpunëtore me fashizmin. Madje më vjen keq se arsyetime të tilla i përcjell dhe ndonjë përfaqësues i organizatave politike të grekëve të minoritetit. Këta përfaqësues, që jetojnë mes nesh, pra popullit shqiptar, e që asnjëherë nuk kanë provuar diskriminim të ngjashëm si të çamëve, nuk kapërcejnë me pozicionin e tyre, as grekët e arsyeshëm, as të huajt e paanshëm, por kanë qëndrime të pjesës më ekstremiste të politikës greke. Vërtet tragjike!


Dikush prej tyre mund të thotë se ka prova, se ka vendime gjykatash në dëm të çamëve. Ne nuk mund të pranojmë vendime gjykatash farse, si ato greke të Janinës së vitit 1946, që dënoi në mungesë me vdekje fiks dymijë vetë, gati nga një për familje, madje duke përfshirë dhe fëmijë.

Ky gjyq është i pavlefshëm, sepse ai u parashkrua po nga ligjet greke. Ky gjyq farsë, që dënoi kolektivisht një komunitet të tërë, nuk ka vlerë, sepse aktet e tij janë zhdukur nga autoritetet greke, siç tregojnë dokumentet në arkivat tona. Por mbi të gjitha, askush prej çamëve që ka mbijetuar nuk ka frikë prej atij vendimi. Çamët duan të kthehen të vendosin një tufë me lule në varret e të parëve të tyre. Por çamët nuk duan thjesht të bëjnë një vepër humanitare. Çamët kërkojnë që, për ta të jenë të vlefshme ligjet greke të viteve ‘72 dhe të viteve ‘80, që u njohin të drejtën të gjithë atyre shtetasve grekë të larguar pas luftës për arsye politike, pra qofshin bashkëpunëtorë të pushtuesit, qofshin ish-komunistë, të kthehen në Greqi. Këto ligje përjashtojnë ata, që nuk janë me kombësi greke. A ju duken normale ligje të tilla, nga një vend që pretendon se është shumë më përpara nesh në standarde demokracie?


Të nderuar zotërinj!

Nuk është kohë heshtjeje, por veprimi diplomatik. Ne nuk i kemi borxhe Greqisë, madje jemi treguar shumë zemërgjerë. Kemi hapur tregjet tona për kompanitë e tyre; në krye të kishës sonë ortodokse kemi një shtetas grek, që do të bëhet shtetas shqiptar; jetojmë në vëllazëri me minoritetin grek këtu. Por ne duam drejtësi, qoftë dhe të pjesshme, për vëllezërit tanë, baballarët e vrarë egërsisht në fund të Luftës së Dytë Botërore. Për ta mbyllur, kam zgjedhur disa fjalë nga një artikull i diplomatit të famshëm amerikan, Xhon Bradley Kiesling, këshilltar politik i ambasadës amerikane në Athinë, duke iu referuar çamëve: "Çamët nuk janë krijime kolektive të perversitetit apo irredentizmit ballkanik. Janë qenie njerëzore të identifikueshme me dëshirën për trashëgiminë personale të nënkuptuar prej këtij identiteti. Ashtu si grekët nuk kanë harruar dhe nuk harrojnë kurrë asnjë centimetër katror të tokës greke apo një paragraf të vetëm të historisë greke, të njëjtën gjë duan të bëjnë dhe fqinjët e tyre që kanë shumë më pak apo asgjë për të humbur. Greqia si fituese e luftës duhet të jetë bujare, ndërsa fqinjët e saj jo". Dhe më në fund diplomati amerikan, mik i përbashkët i shqiptarëve dhe grekëve sugjeron: "t‘u ofrosh çamëve një vend më dinjitoz në historinë e Greqisë është një hap i vogël, i realizueshëm drejt shndërrimit të Greqisë, në një pozitë më bindëse si metropol i një Ballkani më paqësor dhe më të begatë. Dhe akoma: "derisa të plotësohen kërkesat e bashkësisë çame, asnjë politikan shqiptar nuk do të mundë të përfitojë maksimumin e përfitimit politik prej marrëdhënieve të mira greko-shqiptare". Nuk ishin fjalët e mia, por të diplomatit që deri para pak kohësh, përfaqësonte vendin, që përfundimisht u shndërrua në protektorin e shqiptarëve në Ballkan. Në një Ballkan që ka shumë probleme pa zgjidhur akoma... Unë jam i bindur se zgjidhja e çështjes çame do të jetë vetëm në të mirë të marrëdhënieve shqiptaro-greke, si dy fqinje të mira, që përveç historisë e vuajtjes së përbashkët në një Ballkan të trazuar, kanë dhe dy ura të fuqishme lidhëse, komunitetin çam dhe minoritetin grek... ( „Shqip“, Tiranë, 25. 06. 2008)

Këngë antishqiptare të ushtarëve grekë!

Ushtarët grekë këndojnë:

“I shikoni ata, janë shqiptarë. Me zorrët e tyre do të bëjmë lidhëse këpucësh”etj etj









enableTranslate("oEKrJKROvTc", "el", "en", "en", 0)

GJENOCIDI GREK NDAJ POPULLIT SHQIPTAR NË ÇAMËRI

Pjesa e parë





enableTranslate("naSl88KGrJU", "sq", "en", "sq", 0)

Pjesa e dytë









https://www.youtube.com/watch?v=OQrKUurRHBw

https://www.youtube.com/watch?v=SNeQXODYF6s

PERSEKUTIMI, VRASJA DHE SHPËRNGULJA E ÇAMËVE

NGA BARBARËT GREK!
https://www.youtube.com/watch?v=uLxwhezFRbs

https://www.youtube.com/watch?v=jgaDB-zl9XU

Çështja çame lindi si problem i mprehtë në marrëdhëniet midis dy vendeve, Shqipërisë dhe Greqisë, qysh në Kongresin e Berlinit më 1878 dhe u përligj mbas vendimeve të Konferencës se Ambasadorëve në Londër më 1913, ku Çamëria dhe viset e tjera të Shqipërisë iu shkëputën me pa të drejtë, duke i kënaqur me aneksimin e tyre, shtetet fqinje.
Qe nga viti 1913 Çamëria konsiderohet nga ne, tokë e pushtuar me dhunë nga Greqia.
Çështja Çame është një tragjedi kombëtare jo vetëm në njerëz por edhe në territore. Marrja e Krahinës së Çamërisë kësaj barriere për Greqinë i hapi dyert pretendimeve absurde të shovinizmit grek për të marrë hapësira të tjera shqiptare.

Në skajin më Jugor të Shqipërisë së sotme fillon krahina shqiptare e Çamërisë ose siç quhet sot nga administrata greke Thesproti.

Ajo përbën pjesën më jugore të trevave etnike të Epirit të Jugut të banuara prej shqiptarëve që nga antikiteti (nga kohërat Pollazgo-Ilire) e deri më sot.

Një popull e një vazhdimësi territori etnik. Këtë e dëshmojnë autorët e lashtësisë greke dhe gjithashtu Enciklopedia e madhe greke si dhe shumë autoritete shkencore botërore. Këtë e vërteton prezenca e gjallë, faktori njeri, shqiptar ne gjuhë, kulturë dhe tradita.

Popullsia e Çamërisë ka qenë homogjene shqiptare 99% në qytetet, 100% në fshatra. Historikisht përkatësia fetare e krahinës së Çamërisë,ka kaluar në një proces të gjatë ndryshimesh të diktuara nga rrethana të caktuara historike. Nga paganizmi,ne lashtësi,ne katolicizëm në shekujt e parë pas erës së re deri në shekullin trembëdhjetë-katërmbëdhjetë. Prezencën e besimit katolik në Çamëri e dëshmojnë emrat e shqiptarëve në ato kohë,sidomos e princave të saj si Pjeter Losha,Gjin Bue Shpata,etj,(prania në masë e emrave Gjin,Gjon,Mark,Lek,Pal etj..). Në këto periudha (shekulli 13-14) si rezultat i dyndjeve bizantine në krahinën e Epirit (invazionet greko-serbe),kjo krahinë kaloi në ortodoksizëm. Deri në fillim të shekullit 18,popullsia e kësaj krahine ishte e besimit ortodoks. Mbas kësaj periudhe fillon procesi i islamizmit në mes të shqiptarëve. Si rezultat i këtij procesi sipas të dhënave statistikore të administratës turke,50% e popullsisë shqiptare u kthyen në besimin islam dhe 50% ruajtën besimin ortodoks. Rreth këtyre shifrave në dëm të etnisë shqiptare është spekuluar deri më sot. Regjistrimi i vitit 1910 i administratës së Turqve të rinj dëshmon se në këtë krahinë jetojnë 83.898 shqiptarë mysliman dhe ortodoks. Ndërsa vjetari statistikor i qeverisë greke i vitit 1936 shënon se në Çamëri banojnë vetëm 26.000 shqiptarë duke mos përmendur shqiptarët ortodoksë të cilët qeveria greke i konsideron si grekë.

Si rezultat i spastrimit etnik (gjenocidit) që u bë në 1944-1945 në krahinën e Çamërisë u dëbuan me dhunë 30.000 shqiptarë mysliman të cilët gjetën strehë në Republikën e Shqipërisë ku jetojnë edhe sot.

Kjo popullatë sot kap shifrën mbi 150,000 vet,shifrën e cila shpjegohet me natalitetin e lartë të kësaj popullate mbas gjenocidit.

Ndërkohë që në Çamëri-Thespasi (Greqi) Komuniteti autokton i shqiptarëve të besimit ortodoks kap shifrën 250-300,000. Ky komunitet sot nuk guxon të vet deklaroj identitetin e vet si rezultat i politikes mohuese e asimiluese qe ndjekin qarqet qeveritare greke ndaj prezencës se etnive në territorin grek.

Dëshmi e pakontestueshme për prezencën e shqiptarëve ortodokse sot në Çamëri (Greqi)është edhe gjaku e lidhjet e hershme fisnore që kanë me ta Çamët myslimane,sa do të përpiqen e ta mohojnë këtë prezencë qarqet greke.

Me vendim të Konferencës së Ambasadorëve në Londër më 1913 kjo Krahinë ju shkëput trungut amë dhe ju aneksua shtetit Grek. Me gjithë rezistencën dhe kundërshtitë e veta historike,popullata autoktone e Çamërisë,ju nënshtrua fatit tragjik të saj,duke e konsideruar si minoritet etnik shqiptar nën Greqi.

Fati i minoritetit shqiptar të Çamërisë përbën një tragjedi kombëtare shqiptare jo vetëm në territore,por edhe në njerëz.

Mbas aneksimit të Çamërisë më 1913 deri më sot popullsia e saj gjatë tërë viteve nën shtetin Grek nuk ka gëzuar asnjë të drejtë njerëzore e kombëtare që i takon.

Qarqet zyrtare greke mbështetur në Konceptin absurd të mohimit të ekzistencës së grupeve etnike në territorin e saj,kanë ndjekur një politike shovene të drejtuar në dy drejtime.

1. Ndaj shqiptarëve të besimit ortodoks,politikën e asimilimit,duke i privuar nga çdo e drejte etnie,;kulture,apo gjuhësore,duke i konsideruar grek,pra ngatërronin me qëllim fenë dhe kombësinë, veprim që e bëjnë edhe sot ndaj shqiptarëve duke pretenduar se të gjithë ortodoksët janë grek.

2. Ndaj shqiptarëve të besimit islam aplikuan politiken e gjenocidit dhe shfarosjen duke mohuar gjithashtu etninë. Në shumë raste me qëllim i kanë konsideruar turko-çam dhe jo shqiptaro-çame.

Kjo tragjedi e projektuar afro 1 shekulli më parë,nga Greqia ju arrit qëllimit në fund të Luftës së Dytë Botërore më 1944-1945 kur banda kriminale të Gjeneralit famëkeq Napolon Zerva realizuan pastrimin etnik të shqiptarëve mysliman të Çamërisë.

Për të realizuar synimet e veta grabitqare qarqet zyrtare greke asnjëherë nuk e respektuan popullatën shqiptare të Çamërisë duke u treguar mosmirënjohëse ndaj ndihmesës së vyer historike,qe ky popull dhe kjo krahinë kanë dhënë historikisht në shekuj për popullin grek.

1.Fill mbas aneksimit ajo ka nënshtruar me dhunë popullatën e pafajshme shqiptare,duke vrarë me pabesi 72 burra nga paria e kësaj krahine më 1913 në vendin e quajtur Selan Paramithia (Ajdonat),te cilët kishin shkuar për bisedime me palën greke,si dhe dhjetëra e dhjetëra njerëzve të tjerë të pafajshëm.

Për të ndalur persekutimet e qeverisë greke kundër popullsisë shqiptare të Çamërisë,më 8 qershor 1913,patriotët çam kanë protestuar pranë qarqeve Evropiane.

2.Ajo që tmerroi Çamët si veprim vdekjeprurës për Çamërinë ishin përpjekjet satanike të qeverisë greke më 1923-1924 për t’u përfshirë edhe çamët myslimanë midis Turqve myslimanë që banonin në Greqi,të cilët sipas marrëveshjes së Lozanes,Janar 1923,midis Turqisë dhe Greqisë,do të shkëmbeheshin me Grekët e Anadollit.(1)

Qeveria greke duke e shkelur në mënyrë flagrante këtë marrëveshje nuk ju përmbajt deklaratës të përfaqësuesit të saj në Lozan Kalamanos,më 19 janar 1923 ku deklaroj se qeveria e tij nuk kishte aspak ndërmend ti fuste në shkëmbim “myslimanët me origjinë shqiptare”,për të cilët ai vetë kishte propozuar se “banojnë me një krahinë të përcaktuat fare e qartë – Epirin”dhe se”ndërsa janë bashkëfetarë me Turqit,nuk janë aspak bashkatdhetarë të tyre”.(2)

Komisioni mikst greko-turk ( në mars 1924)(3),vendosi që kundrejt popullsisë shqiptare të Çamërisë,një realitet etnik dhe historik që njihej edhe nga pala greke,të mos zbatoheshin kurrfarë procedurash apo formalitetesh në kuadrin e shkëmbimit të popullsisë greko-turke.

Në kundërshtim me realitetin historik dhe marrëveshjeve të arritura,qarqet zyrtare greke e detyruan me forcë këmbimin (si skllavërit zezak në mesjetë) të çamëve që arrijnë disa dhjetëra mijëra vetë,duke realizuar në atë kohë një pjesë të planit të harruar për një spastrim etnik të “minoritetit”etnik autokton në trojet e veta.

3. Me ardhjen në fuqi të qeverisë fashiste të Joani Metaksanit më 1936,gjendja e popullsisë shqiptare të Çamërisë u rëndua më shumë.

Kjo qeveri zbatoi një politik diskriminimi të paparë. Vazhdoi konolizimi me grekë me qëllim ndryshimin e raporteve të popullsisë. Ndërrimi i emrave shqip të vendbanimeve të shqiptarëve me emrat grek.

Aplikoi një gjenocid të vërtetë,arrestime,internime,konfiskime të pasurisë. Ky program thellohej hap pas hapi duke e bërë jetën e shqiptarëve të padurueshme.

4.Gjendja në Çamëri u bë më e turbullt dhe më e rëndë sidomos në prag të Luftës së Dytë Botërore. Në prag të pushtimit të Greqisë nga Italia fashiste, Qeveria Greke bëri mobilizimin e përgjithshëm të popullatës për luftë. Shqiptarët e Çamërisë si nënshtrues të këti shteti i kërkuan qeverisë së atëhershme greke që t’i mobilizonte edhe ata nën armë për ta luftuar armikun e përbashkët.

E “prekur” thellë nga ky gjest liridashës i çamëve,qeveria greke i falënderoi ata dhe i mobilizoi,por në vend të armëve u dhanë kazma e lopata duke i çuar në prapavijë për të bërë punime të dorës së dytë.
Qeveria Greke me këtë veprim mosbesimi të demonstruar hapur e fyen rëndë gatishmërinë e çamëve dhe i distancoi prej saj me qëllim të paramenduar, për të akuzuar më vonë çamët myslimanë si bashkëpunëtorë me pushtuesin.

5. Me pushtimin e Greqisë nga Italia autoritetet greke nga frika dhe për çka kishin bërë ndaj popullatës të pambrojtur çame,urdhëruan internimin me forcë të meshkujve nga 14 vjeç e lartë në kampet e përqendrimit në ishujt e detit Egje,Hio,Medilin,Korinthe,etj.

Gjatë rrugës për në internim qarqet zyrtare greke përpunuan psikozën se ata ishin robër lufte që u kishin vrarë djemtë popullit grek,duke nxitur urrejtjen dhe njëkohësisht për të maskuar të vërtetën,si të pafajshëm të marrë me forcë nga shtëpitë e tyre dhe jo nga fronti i luftës.

Gjatë internimit në kampe të tipit Mathuazen,çamët u keqtrajtuan deri në një zhdukje fizike gradualet të tyre.

Ndërkohë në Krahinën e Çamërisë kishin mbetur gra,pleq e fëmijë të pambrojtur duke u bërë pre e vrasjeve, grabitjeve ,përdhunimeve nga banda kriminale greke.

Kur u kthyen nga internimi çamët me shpirtin e tyre të durueshëm për të mos acaruar e thelluar mynxyrën që po ju kanosej nuk ndërmorën asnjë veprim të hakmarrjes por filluan vetëmbrojtjen e tyre duke zgjedhur rrugën e pajtimit. Këtë e dëshmojnë vetë historianët grekë serioz e të ndershëm,dhe qytetarët e tjerë të kësaj krahine.

Më 27 qershor të vitit 1944 në krahinën e Çamërisë, ndaj popullatës shqiptare myslimane filloi akti i fundit i gjenocidit që çoj në spastrim etnik të kësaj popullate martire.

Banda kriminale e shovinizmit grek derdhen mbi këtë krahinë mizorit më të pashembullta të njerëzimit.

Barbarizmat që ndodhen në kurrizin e kësaj popullate të pafajshme kalojnë çdo cak njerëzor. Vrasje,përdhunime, groposje për së gjalli. Prerje të organeve të ndryshme trupore,hundë,vesh,etj. Gra me gjinjtë të prera e të masakruara,fëmijë të djegur në furrë,gra shtatzëna me barkë të çarë.

Në qytetin e Paramithisë ditën e martë të 27 Qershorit 1944 që është dita e“Shën Bartolemeut”për gjithë Çamërinë brenda 24 orëve u vranë mbi 600 burra,gra e fëmijë.

Në Filat gjatë periudhës qershor 1944-mars 1945 u masakruan dhe u vranë 1286 persona.

Në Gumenicë u vranë 192.

Në Margelliq e Pargë 626 persona, etj.

Ka me qindra të tjerë të paidentifikuar e të zhdukur pa lënë gjurmë.

Janë grabitur të gjitha llojet e orendive shtëpiake në masë ( fshatrat e Çamërisë kanë qenë të përmendura për pajisjet e shtëpive)etj.

Kjo është pasqyra e barbarizmave shoviniste greke.

-U shkatërruan 68 fshatra;

-U dogjën dhe u rrënuan 5800 shtëpi;

-U shkatërruan të gjitha objektet e kultit si dhe u grabitën pasurit,prona të këtyre kulteve (mbi 80 xhami).

Banorë të masakruar , gra

Të moshuar e të rijnë, 2900
Gra, 214
Fëmijë, 96, nën 3 vjeç 32
Gra të dhunuara, 745
Gra të grabitura, 76
GRABITJE PASURIE
Vaj ulliri 8475200 kg
Drithëra 6743400 kv
Kafshë pune 4453
Bagëti të imta 46 435, të trasha 5 137

Terrori ishte i përmasave të tilla deri sa detyrohej popullsia shqiptare myslimane të braktisë për shkak të dhunës,trojet e të parëve të tyre mijëvjeçare duke gjetur strehë në Republikën e Shqipërisë mbas marsit të vitit 1945.

Mbi përmasat e kësaj tragjedie dhe qëllimin e saj e dëshmojnë qartë në mënyrë të pakundërshtueshme edhe misionet anglo-amerikane që vepronin në këtë kohë në Greqi dhe në Shqipëri.

Mbas dëbimit të dhunshëm, emigrantët çamë që rezultonin me nënshtetësi greke e nënkombësi shqiptare,u organizuan në Shqipëri menjëherë gjatë vitit 1945 dhe nën drejtimin e Komitetit Antifashist Çam sensibilizuan organizmat e ndryshme ndërkombëtare si dhe shtetin amë lidhur me tragjedinë e tyre dhe kërkesat e tyre të ligjshme.

Qeveria e re shqiptare e pas luftës iu drejtua konferencës së Paqes në Paris dhe Konferencës së Ministrave të Jashtëm të Fuqive Aleate jo vetëm duke përkrahur gjendjen rënqethëse të çamëve,por edhe duke kërkuar riatdhesimin e ripronësimin e tyre. Dhe kjo ishte e drejta e tyre e ligjshme që mbrohej edhe nga vendimet e atëhershme ndërkombëtare për të drejtat e pakicave kombëtare.

Tabloja e mjerimit të çamëve dhe kërkesat e tyre u parashtruan edhe në Konferencën e Parisit (1946) prej Ministrit të Jashtëm Shqiptar.

Megjithatë, përpjekjet më të mëdha për ta ndërkombëtarizuar problemin dhe për ta tërhequr përkrahjen e fuqive Aleate i bëri Komiteti Antifashist Nacionalçlirimtar Çam,si përfaqësuesi më i drejtpërdrejtë i popullatës çame.

Janë të shumta Memorandumet dhe telegramet e protestës,që u ka dërguar Fuqive Aleate dhe forumeve përkatëse si Asamblesë së Kombeve të Bashkuara në Londër e New-York, Kryesisë së Ministrave të Jashtëm Aleate në Londër e Moskë, Konferencës së San Franciskos, Qeverisë së Anglisë, Amerikës, Bashkimit Sovjetik, Dhomës së Deputetëve në Uashington, Londër e Moskë, Shtabit të Përgjithshëm të Mesdheut, etj.

Në vitin 1946-1947 Komisioni Ndërkombëtar Hetimor i OKB-së gjatë verifikimit të kësaj tragjedie në të dyja anët e kufirit shtetëror konkludoi me fakte dhe dëshmi të gjalla mbi përmasat dhe realitetin e masakrave dhe të kësaj tragjedie të dhimbshme.

Mbas kësaj, vetë Forumi Ndërkombëtar i UNRRA-së duke e kategorizuar popullatën çame të dëbuar si emigrante, dhe një ndihme ekonomike mbi 1.2 milion dollarë USA dhe ndihma të tjera materiale për mijëra refugjatë të pa bukë dhe të pastrehë çam.

Ndërkohë që çamët shpresonin për një zgjidhje të të drejtave legjitime,përpjekjet e tyre u pasuan me një heshtje të patolerueshme.

Kjo periudhë ( 1947-1990)është një nga aktet më të rënda të kësaj tragjedie. Një heshtje e tillë me shkaqe dhe pasoja të thella ende është enigmë.

1. Ndaluan me dhunë çdo përpjekje për ta ruajtur identitetin e origjinës së popullatës shqiptare të besimit ortodoks të cilët banojnë sot e kësaj dite në Çamëri (Thesporoti).Ndalej përdorimi i gjuhës amtare shqipe të flitej në mjediset urbane dhe një sërë masash të tjerat asimiluese me qëllim që të humbasin vetëdijen e origjinës së tyre kombëtare.

Si rezultat i kësaj politike asimiluese shtypëse e diskriminimi ,popullsia shqiptare e besimit ortodoks nuk guxon sot të vetë deklarohet në Çamëri.

2. Mbas vitit 1945 filloi edhe aksioni për ndryshimin e strukturave demografike të Çamërisë,kolonizimi me grek,arumun,rom,etj. i vendbanimeve të çamëve të përndjekurit. Qëllimi që krahina e Çamërisë të ndryshoj fizionominë,por edhe për faktin tjetër se qarqet zyrtare greke nuk kishin besim që kjo krahinë të mbetej nën duart e çamëve ortodoks.

3. Pronat dhe pasuritë e çamëve të dëbuar pjesën më të madhe të tyre qeveria greke jua ka dhënë në përdorim këtyre kolonëve por pa të drejtë tapie.

4. Qeveria e sotme greke ndjek një politikë diskriminimi ndaj çamëve në Shqipëri duke i penguar për ti parë vatrat e tyre.

Ajo i frikohet të vërtetës, ringjalljes tradicionale të vëllamërisë,midis çamëve ortodoks dhe myslimanë.

5. Ndryshoi përfundimisht toponomastikën shqipe me grekë në vendbanimet e shqiptarëve në Çamëri.

Si rezultat i pluralizmit në Shqipëri,në janar 1991 u krijua Shoqëria Politike Atdhetare “Çamëria”si vazhduese e përpjekjeve dhe aspiratave të popullatës martire të Çamërisë.

Problemi i Çamërisë është në programin e shumicës së partive politike në Shqipëri të cilat po bëjnë përpjekje për zgjidhjen e këtij problemi në përputhje me frymën e standardet e dokumenteve ndërkombëtare të OKB-së,KSBE-së,e Këshillit të Evropës mbi të drejtat e njeriut.

Qeveria greke dhe personalitetet e larta të saj deri tani kanë mbajtur një qëndrim mohues.

Sipas qëndrimit zyrtar grek, çamët myslimanë nuk do të lejohen të kthehen në Greqi,”sepse kanë bashkëpunuar me okupatorët italo-gjermanë në Luftën e Dytë Botërore dhe si të tillë ata janë kriminel Lufte dhe janë dënuar sipas ligjeve greke”.(K.Micotaqis,Tiranë,maj 1992).

Kjo është një “hipotezë” sa e pa vërtetë aq edhe e falsifikuar.

Të konsiderohesh çamët “kriminel”në një kohë kur ata kanë derdhur gjakun,bashkë me grekët, për çlirimin e përbashkët,është krim i inskenuar politiko-diplomatik.

Sepse: çamët nuk kanë bashkëpunuar me okupatorët të çfarëdolloj qofshin por janë viktima të tyre.

-Në qoftë se në Çamëri ka patur disa dhjetëra “Kolaboracionalistë” (fenomen që është vërtetuar për të gjitha shtetet që janë pushtuar nga nazifashizmi,gjatë Luftës së Dytë Botërore)në Greqi si të tillë kanë qenë 30.000 veta me gjeneral Ralisin në Krye.

Askush ata sot nuk i akuzon në Greqi,përkundrazi janë rehabilituar me amnistinë e përgjithshme që ka bërë ky shtet.

-Është fakt historik se çamët janë rreshtuar ndër të parët në rezistencën greke kundër pushtuesit të përbashkët (në radhët e ELAS-it dhe EAM-it).

-Ekzistojnë dokumente e dëshmi të pakundërshtueshme mbi të vërtetën e tragjedisë çame.

-Ekzistojnë dokumente të RAJH-ut gjerman që dëshmojnë se Napolon Zerva një nga përgjegjësit kryesore të gjenocidit ndaj çamëve ka qenë bashkëpunëtor i Gestapos Gjermane.

-Nuk mund të fajësohet një popullatë prej 30.000 vetë sepse ,sipas gjyqeve speciale politike të inskenuara e në mungesë të çamëve të dëbuar se janë dënuar sipas ligjeve greke 1930 vete.

Ky qëndrim zyrtar grek nuk është aspak në nderin e Qeverisë “Demokratike” Greke,e cila ka firmosur të gjitha konventat ndërkombëtare për të Drejtat e Njeriut dhe nuk e akuzojnë sot si fajtore për këto tragjedi,por nuk është aspak humane që të bëhesh bashkëfajtor me autorët e një tragjedie nga më të rëndat e pas Luftës së Dytë Botërore në Evropë duke përdorur akuza falëse e të fshehësh qëllimin e vërtetë. Kjo tragjedi për sa kohë do të qëndroj pezull ajo edhe më shumë do të rëndoj ndërgjegjen e popullit grek.

Popullsia shqiptare e martirizuar e Çamërisë sot në Evropën e dimensionit humane kërkon përpara të gjitha forumeve ndërkombëtare. Përpara të gjitha qarqeve shtetërore, politike-diplomatike Evropiane. SHBA-së e më gjerë, i drejtohet Qeverisë dhe Popullit Grek për përkrahje dhe zgjidhjen e drejtë të kërkesave të saja legjitime e njerëzore:

1. Kërkojnë që Shteti dhe Qeveria Greke si anëtare e Komunitetit Evropian, si shtet që ka firmosur të gjitha Aktet Ndërkombëtare për të Drejtat e Njeriut dhe respektimin e pakicave kombëtare, të njohin të drejtat e mohuara të Çamërisë.

2. Kërkojnë që Shteti dhe Qeveria Greke të pranojnë realitetin historik të “Çështjes Çame”.

3. Të njihen të drejtat juridike e civile të çamëve të dëbuar me dhunë më 1944-1945 nga vatrat e tyre autoktone, të drejtën mbi pasuritë dhe pronat e ligjshme të tyre.

4. Kërkojnë që Shteti dhe Qeveria Greke të lejojë dhe mundësojë Qarkullimin e lirë të kësaj popullate për të parë vatrat e të parëve.